21 Οκτωβρίου

21 Οκτωβρίου

το 1520... ο Πορτογάλος θαλασσοπόρος Φερδινάνδος Μαγκελάνος ανακαλύπτει το Στενό των 1000 Παρθένων και καταφέρνει και περνάει από τον πορθμό μεταξύ της Νότια Αμερικής και του νησιού της Γης του Πυρός. Με το "Στενό του Μαγγελάνου" έγινε πλέον εφικτό το πέρασμα από το νότιο Ατλαντικό στο νότιο Ειρηνικό.
 

το 1790... γεννιέται ο Γάλλος ρομαντικός ποιητής Αλφόνσος Λαμαρτίνος.
 

το 1805... το Βασιλικό Ναυτικό υπό τις διαταγές του Βρετανού ναυάρχου Οράτιου Νέλσον κατατροπώνει τον γαλλοισπανικό στόλο, στη Μάχη του Τραφάλγκαρ, στις ισπανικές ακτές. Ο Νέλσον, όμως, τραυματίζεται και πεθαίνει σε ηλικία 47 ετών.
 

το 1825... για πρώτη φορά επίσημη εφημερίδα της Κυβέρνησης, το πέμπτο φύλλο της "Γενικής Εφημερίδος της Ελλάδος", δημοσιεύει ένα ποίημα. Πρόκειται για τον "Ύμνο εις την Ελευθερία", του Διονυσίου Σολωμού, που αποτελείται από 158 στροφές και συνολικά 638 στίχους.
 

το 1833... γεννιέται στη Στοκχόλμη ο επιχειρηματίας, εφευρέτης και φιλάνθρωπος Αλφρεντ Μπέρνχαρντ Νόμπελ, που αθλοθέτησε το ομώνυμο βραβείο. Ο Νόμπελ είχε εφεύρει την άκαπνη πυρίτιδα, τη ζελατινοδυναμίτιδα κ.α ενώ ο πατέρας του, μεταξύ άλλων την νιτρογλυκερίνη και τις υποβρύχιες βόμβες. Τρομοκρατημένος κληροδότησε 1.700.000 αγγλικές λίρες, προκειμένου να βραβεύονται ειρηνικά έργα. Οι φήμες λένε ότι ανάμεσα στα βραβεία δεν υπάρχει εκείνο των μαθηματικών, επειδή η γυναίκα του τον εγκατέλειψε για έναν Μαθηματικό. Πέθανε το 1896 σε ηλικία 63 ετών.
 

το 1854... γεννιέται ο Γάλλος ποιητής Αρθούρος Ρεμπώ.
 

το 1858... εγκαινιάζεται στο Παρίσι το περίφημο καμπαρέ "Καν-Καν".
 

το 1879... ο Τόμας Έντισον εφευρίσκει την ηλεκτρική λυχνία.
 

το 1907... γεννιέται ο ζωγράφος και ποιητής Νίκος Εγγονόπουλος, ο κυριότερος εκφραστής του σουρεαλισμού στη χώρα μας.
 

το 1912... επιτυχίες απολαμβάνουν οι Βούλγαροι στη Θράκη και οι Σέρβοι στο Μαυροβούνιο, κατά τους Βαλκανικούς Πολέμους.
 

το 1915... πραγματοποιείται η πρώτη υπερατλαντική μεταφορά μηνύματος μέσω ραδιοτηλεφώνου. Η κλήση έγινε μεταξύ του Αρλινγκτον, της Βιρτζίνια των ΗΠΑ και του Πύργου του Αϊφελ, στο Παρίσι.
 

το 1917... γεννιέται ο Αμερικανός τρομπετίστας της τζαζ Ντίζι Γκιλέσπι.
 

το 1917... η πρώτη αμερικανική στρατιωτική μεραρχία "μπαίνει" στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο.
 

το 1919... ενώ ο εμφύλιος πόλεμος μαστίζει εδώ και μήνες τη Ρωσία, ο Κόκκινος Στρατός άρχισε να ελέγχει την κατάσταση.
 

το 1921... πεθαίνει, σε ηλικία 69 ετών στη Βιέννη, ο συγγραφέας Άρθουρ Σνίτζερ
 

το 1922... συγκροτείται το έκτακτο στρατοδικείο, που θα δικάσει τους υπαίτιους της Μικρασιατικής Καταστροφής, στην περίφημη "Δίκη των Εξ". Η σύνθεση του αποτελείται από τους Αλ. Οθωναίο, ως πρόεδρο και Βούλγαρη, Πεπονή, Ζουρίδη, Γεωργιάδη και Γρηγοριάδη ως μέλη.
 

το 1925... η Westinghouse Electric και η Manufacturing Company καταδεικνύουν το πρώτο φωτοηλεκτρικό κύτταρο.
 

το 1929... γεννιέται η Αμερικανίδα συγγραφέας βιβλίων επιστημονικής φαντασίας Ούρσουλα Λε Γκεν.
 

το 1929... σκάνδαλο με το ψωμί ξεσπά στην Ελλάδα, όταν γίνεται γνωστό ότι οι αλευροβιομηχανίες εισήγαγαν σιτάρι κατώτερης ποιότητας και το πουλούσαν πανάκριβα ως εκλεκτής ποιότητας.
 

το 1930... το θάνατο 250 μεταλλεργατών προκαλεί μεγάλη έκρηξη σε σήραγγα ανθρακωρυχείου της πόλης Αλσντόρφ της Γερμανίας.
 

το 1934... τα κινεζικά κομμουνιστικά στρατεύματα, υπό τον Μάο Τσε Τουνγκ καταφέρνουν να ξεφύγουν από τον Εθνικό Στρατό του Τσιάνγκ Κάι Σεκ, που τα είχε περικυκλώσει στην επαρχία Τζιάνγκξι. Ξεκινά η Μεγάλη Πορεία, από τις εχθρικές περιοχές προς τη Γιανάν, 9600 χλμ προς το Βορρά, η οποία ολοκληρώθηκε ένα χρόνο αργότερα, στις 20 Οκτωβρίου 1936.
 

το 1941... στη Νάντη, 50 Γάλλοι όμηροι σφαγιάζονται σε αντίποινα για τη δολοφονία ενός Γερμανού αξιωματικού.
 

το 1944... κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου οι Αμερικανοί καταλαμβάνουν το Ααχεν. Πρόκειται για την πρώτη μεγάλη γερμανική πόλη, που πέφτει στα χέρια των συμμάχων.
 

το 1945... οι Γαλλίδες αποκτούν δικαίωμα ψήφου.
 

το 1949... γεννιέται ο Βενιαμίν Νετανιάχου, πρώην πρωθυπουργός του Ισραήλ και σημαίνον στέλεχος του συντηρητικού κόμματος Λικούντ.
 

το 1950... εισβάλλουν και καταλαμβάνουν το Θιβέτ στρατιωτικές δυνάμεις της Κομμουνιστικής Κίνας.
 

το 1952... μιλώντας στο 19ο συνέδριο του ΚΚΣΕ, ο γενικός γραμματέας του ΚΚΕ, Νίκος Ζαχαριάδης, λέει το περίφημο: "Τι Πλαστήρας, τι Παπάγος. Όλοι οι σκύλοι μια γενιά" και δηλώνει, ότι η ΕΔΑ πρέπει να κατέλθει ανεξάρτητη στις εκλογές.
 

το 1957... κάνει πρεμιέρα στους κινηματογράφους η ταινία Jailhouse Rock, με τον Έλβις Πρίσλεϊ.
 

το 1959... ανοίγει τις "πύλες" του το περίφημο Μουσείο Γκουγκενχάιμ στη Νέα Υόρκη.
 

το 1959... κινεζικά και ινδικά στρατεύματα συγκρούονται στο εσωτερικό της πόλης Λαντάκ.
 

το 1960... επισκέπτεται την Αθήνα ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, όπου συζητά τα θέματα των ομογενών στην Κωνσταντινούπολη και των σχέσεων στη μεθόριο.
 

το 1963... ο ΟΗΕ ψηφίζει υπέρ του αποκλεισμού της Κίνας.
 

το 1964... ο πρώτος δρομέας, που κερδίζει 2ο συνεχόμενο χρυσό ολυμπιακό μετάλλιο γίνεται στο Μαραθώνιο ο Αιθίοπας Αμπέμπε Μπικίλε στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Τόκιο με 2:12.11.2 (το πρώτο ήταν το 1960 στη Ρώμη), όπου αυτή τη φορά τρέχει με παπούτσια, ενώ 5 εβδομάδες νωρίτερα έχει υποβληθεί σε εγχείρηση σκωληκοειδίτιδας
 

το 1968... ξαναυψώνεται η σφιγμένη γροθιά της "Μαύρης Δύναμης" κατά τη διάρκεια της απονομής του χρυσού μεταλλίου στην σκυταλοδρομία 4x400 στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Μεξικoύ, παρά την τιμωρία δυο μαύρων αθλητών πέντε ημέρες νωρίτερα.
 

το 1969... εκλέγεται καγκελάριος της Δυτικής Γερμανίας ο ηγέτης του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (SPD).
 

το 1969... πεθαίνει ο Αμερικανός συγγραφέας Τζακ Κέρουακ, εμβληματική μορφή του κινήματος των "μπίτνικς".
 

το 1971... δολοφονείται κάτω από μυστηριώδεις συνθήκες στο Καβούρι η Αγγλίδα δημοσιογράφος Τσάπμαν
 

το 1972... αεροπλάνο της Ολυμπιακής, που ξεκίνησε από την Κέρκυρα, συντρίβεται στη θάλασσα έξω από το Ελληνικό. Τα θύματα ανέρχονται σε 37.
 

το 1976... έναντι του αστρονομικού ποσού των 3 εκατομμυρίων δολαρίων μεταγράφεται ο Dr Julius Erving από τους New York Nets του ABA στους Philadelphia Sixers.
 

το 1979... η Νορβηγίδα Γκρέτα Γέιτζ γίνεται η πρώτη γυναίκα, που τερματίζει σε μαραθώνιο σε χρόνο μικρότερο των 2 ωρών και 30 λεπτών με επίδοση 2:27.33 στον Μαραθώνιο της Νέας Υόρκης, αγώνα, που θα κερδίσει 9 φορές από το 1978 μέχρι το 1988.
 

το 1979... η Ομοσπονδιακή Βουλή εκλέγει τον πρώην δήμαρχο του Βερολίνου, Βίλι Μπραντ, ως τον πρώτο σοσιαλδημοκράτη Καγκελάριο της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας.
 

το 1980... επανεντάσσεται η Ελλάδα στο στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ, μετά την αποχώρηση της το 1974, διαμαρτυρόμενη για την εισβολή του Αττίλα στην Κύπρο.
 

το 1980... μετά από 98 χρόνια κατακτούν το πρώτο πρωτάθλημα World Series στο μπέιζμπολ οι Philadelphia Phillies, κερδίζοντας στον τελικό τους Kansas City Royals με 4-1.
 

το 1981... ορκίζεται ενώπιον του Προέδρου της Δημοκρατίας Κωνσταντίνου Καραμανλή η νέα κυβέρνηση του Ανδρέα Παπανδρέου.
 

το 1984... κατακτά τον παγκόσμιο τίτλο για τρίτη φορά όταν τερματίζει δεύτερος πίσω από τον συναθλητή του στη McLaren Alain Prost ο Αυστριακός Niki Lauda, στο τελευταίο Grand Prix της σεζόν στην Πορτογαλία αλλά τον προσπερνά στην τελική κατάταξη με μισό βαθμό.
 

το 1984... πεθαίνει ο Γάλλος σκηνοθέτης Φρανσουά Τριφό.
 

το 1989... βόμβα σκάει στα χέρια του ανθυπασπιστή της Πολεμικής Αεροπορίας Μιχάλη Παυλή, όταν επιχειρεί να τοποθετήσει ισχυρό ωρολογιακό μηχανισμό στο Δημοτικό Θέατρο της Μυτιλήνης, όπου ο πρόεδρος της ΝΔ Κων/νος Μητσοτακης επρόκειτο να συναντηθεί με εκπροσώπους παραγωγικών τάξεων του νησιού.
 

το 1989... γίνονται οι πρώτοι έγχρωμοι ιδιοκτήτες μεγάλης ομάδας αγοράζοντας τους Denver Nuggets για 65 εκατομμύρια δολάρια, οι Betram Lee και Peter Bynoe.
 

το 1991... σε απεργία διαρκείας προχωρούν οι Έλληνες μπασκετμπολίστες μετά την κατάθεση νομοσχεδίου, που περιορίζει τα μεταγραφικά τους δικαιώματα και ευνοεί τις ελληνοποιήσεις ομογενών.
 

το 1991... στις τουρκικές εκλογές, το κόμμα του Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ εκλέγεται πρώτο, χωρίς όμως την απαραίτητη για το σχηματισμό κυβέρνησης πλειοψηφία.
 

το 1992... την παραίτησή του από βουλευτής της ΝΔ ανακοινώνει ο πρώην υπουργός Εξωτερικών Αντώνης Σαμαράς, μετά τη διαφωνία του με την κυβέρνηση στο θέμα των Σκοπίων.
 

το 1993... στο Μπουρούντι, στρατιωτικές δυνάμεις ανατρέπουν τον Πρόεδρο Νταντάγε, τερματίζοντας το τρίμηνο πείραμα εκδημοκρατισμού της χώρας.
 

το 1994... εννέα νεκροί, πλημμυρισμένες κατοικίες και μαγαζιά και πρωτοφανείς καταστροφές σε δρόμους και αυτοκίνητα είναι ο τραγικός απολογισμός των καταρρακτωδών βροχοπτώσεων, που πλήττουν περιοχές της Αθήνας.
 

το 1995... στη Σρι Λάνκα, μετά τη σφαγή 66 χωρικών από τους αντάρτες Ταμίλ, η κυβέρνηση αποφασίζει την απαγόρευση της κυκλοφορίας στο Κολόμπο.
 

το 1996... πεθαίνει ο αντιβασιλέας της χούντας Γεώργιος Ζωϊτάκης.
 

το 1996... φτάνει στο Ισραήλ ο Γάλλος Πρόεδρος Ζακ Σιράκ, ο οποίος ζητά την ίδρυση παλαιστινιακού κράτους και την αποχώρηση των ισραηλινών δυνάμεων από τα υψώματα του Γκολάν και το νότιο Λίβανο.
 

το 1997... οι NY Yankees κλείνουν μια ιστορική περίοδο για τον σύλλογό τους με τη νίκη επί των San Diego 3-0 και την κατάκτηση του 24ου Πρωταθλήματος World Series στο μπέιζμπολ.
 

το 1997... πεθαίνει, σε ηλικία 84 ετών, ο πρόεδρος του ΕΔΗΚ και πρώην υπουργός Γιάννης Ζίγδης.

[Νίκος Εγγονόπουλος]

Νίκος Εγγονόπουλος

Ο Νίκος Εγγονόπουλος του Παναγιώτου (21 Οκτωβρίου 1907 - 31 Οκτωβρίου 1985) ήταν Έλληνας Καθηγητής του Ε.Μ. Πολυτεχνείου, ζωγράφος, σκηνογράφος και ποιητής. Θεωρείται ένας από τους μείζονες εκπροσώπους της γενιάς του 30' ενώ αποτέλεσε και έναν από τους κύριους εκφραστές του υπερρεαλιστικού κινήματος στην Ελλάδα. Το έργο του περιλαμβάνει ακόμα μεταφράσεις, κριτικές μελέτες και δοκίμια.
Βιογραφικά στοιχεία
Γεννήθηκε τον Οκτώβριο του 1907 στην Αθήνα και πραγματοποίησε τις βασικές του σπουδές, εσωτερικός σε Λύκειο του Παρισιού. Το 1927 υπηρέτησε την στρατιωτική του θητεία και μετά την απόλυσή του εργάστηκε ως μεταφραστής σε τράπεζα και γραφέας στο Πανεπιστήμιο, ενώ το 1930 διορίστηκε στο Υπουργείο Δημοσίων Έργων ως σχεδιαστής στη Διεύθυνση Σχεδίων Πόλεων.

Το 1932 γράφτηκε στη Σχολή Καλών Τεχνών όπου μαθήτευσε κοντά στον Κωνσταντίνο Παρθένη ενώ παράλληλα παρακολούθησε μαθήματα βυζαντινής τέχνης και στο εργαστήριο του Φώτη Κόντογλου και Α.Ξυγγόπουλου, μαζί με τον Γιάννη Τσαρούχη. Έκανε ελεύθερες σπουδές στο Παρίσι, Βιέννη, Μόναχο και Ιταλία. Δίδαξε στη Σχολή αρχιτεκτόνων του Ε.Μ.Π., ζωγραφική, ιστορία της τέχνης και σκηνογραφία από το 1938, διαδοχικά ως επιμελητής, έκτακτος, μόνιμος και τακτικός καθηγητής. Την ίδια περίοδο γνωρίστηκε με άλλους σημαντικούς καλλιτέχνες, μεταξύ των οποίων ο Ανδρέας Εμπειρίκος, ο Γιάννης Μόραλης και ο Τζόρτζιο ντε Κίρικο. Σε όλο το διάστημα των σπουδών ζωγραφικής, ο Εγγονόπουλος παρέμεινε στην θέση του στο Υπουργείο και το 1934 τοποθετήθηκε στην Τοπογραφική Υπηρεσία όπου μετά έξι χρόνια μονιμοποιήθηκε με τον βαθμό του Σχεδιαστή Α' Τάξεως.

Τα πρώτα δείγματα της ζωγραφικής του παρουσιάστηκαν το 1938 στην Έκθεση Τέχνη της Νεοελληνικής Παραδόσεως και αποτελούσαν έργα που απεικόνιζαν παλαιά σπίτια της Δυτικής Μακεδονίας. Την ίδια χρονιά σημειώθηκε και η είσοδος του στα ελληνικά γράμματα, αρχικά με την δημοσίευση μεταφράσεων σε ποιήματα του Τριστάν Τζαρά και λίγο αργότερα, τον Ιούνιο του 1938, την κυκλοφορία της πρώτης του ποιητικής συλλογής με τον τίτλο Μην ομιλείτε εις τον οδηγό.

Το Σεπτέμβριο του 1939 εκδόθηκε η δεύτερη ποιητική συλλογή του Τα Κλειδοκύμβαλα της Σιωπής ενώ το Νοέμβριο πραγματοποιήθηκε η πρώτη ατομική έκθεση ζωγραφικής του, στο σπίτι του Νίκου Καλαμάρη. Την ίδια περίοδο εργάστηκε για την παράσταση της Ηλέκτρας του Σοφοκλή στο Θέατρο Κοτοπούλη, σχεδιάζοντας τα κοστούμια των ηθοποιών και συμμετείχε σε ομαδική έκθεση Ελλήνων καλλιτεχνών στη Νέα Υόρκη.

Το 1945 αποσπάστηκε στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο ως βοηθός στην έδρα Διακοσμητικής και Ελευθέρου Σχεδίου, θέση που διατήρησε μέχρι το 1956. Στα 1949 συμμετείχε στην ίδρυση του καλλιτεχνικού ομίλου Αρμός με σκοπό την προώθηση μιας σύγχρονης αισθητικής πρότασης στον ελληνικό χώρο, μαζί με άλλα μέλη στα οποία περιλαμβάνονταν οι ζωγράφοι Χατζηκυριάκος-Γκίκας, Μόραλης και Τσαρούχης. Παράλληλα εργάστηκε στο Υπουργείο Οικισμού και Ανοικοδομήσεως και σε συνεργασία με την αρχιτεκτονική ομάδα του Πικιώνη σχεδιάζε νέα κτίρια.

Τα επόμενα χρόνια, συμμετείχε σε αρκετές ομαδικές εκθέσεις ενώ το 1954 εκπροσώπησε την Ελλάδα στην 27η Μπιενάλε της Βενετίας με συνολικά 72 έργα του. Την ίδια περίοδο, εκλέχθηκε μόνιμος επιμελητής του Πολυτεχνείου και παραιτήθηκε οριστικά από το Υπουργείο Δημοσίων Έργων. Το 1958 του απονεμήθηκε το Πρώτο Κρατικό Βραβείο Ποίησης του Υπουργείου Εθνικής Παιδείας για την ποιητική συλλογή Εν Ανθηρώ Έλληνι Λόγω ενώ το 1966 τιμήθηκε για το ζωγραφικό του έργο από τον Βασιλέα Κωνσταντίνο Β΄ με το παράσημο Χρυσούς Σταυρός του Γεωργίου Α'. Το κρατικό βραβείο ποίησης θα του απονεμηθεί αργότερα για δεύτερη φορά το 1979 καθώς και το παράσημο του Ταξιάρχη του Φοίνικος. Υπήρξε μέλος του Καλλιτεχνικού Επιμελητηρίου, της Ελληνικής Εταιρίας Αισθητικής, της Societe Europeennee de Culture κ.ά. Μιλούσε αγγλικά, γαλλικά και ιταλικά. Ήταν μόνιμος κάτοικος Αθηνών (οδού Αναγνωστοπούλου).

Πίνακές του υπάρχουν στην Εθνική Πινακοθήκη, στις Δημοτικές Πινακοθήκες Αθηνών, Ρόδου, Θεσσαλονίκης, στο Μουσείο Θεάτρου στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και σε ιδιωτικές συλλογές.

Πέθανε το 1985 από ανακοπή καρδιάς και η κηδεία του πραγματοποιήθηκε δημοσία δαπάνη στο Α' Νεκροταφείο της Αθήνας.

Ποιήματά του Εγγονόπουλου έχουν μεταφραστεί στα γαλλικά, αγγλικά, ιταλικά, ισπανικά, δανικά, πολωνικά, ουγγρικά και τη βενετική διάλεκτο. Επιπλέον έχουν μελοποιηθεί από το Νίκο Μαμαγκάκη και τον Αργύρη Κουνάδη, ο οποίος έγραψε τη μουσική υπόκρουση στο ποίημα Μπολιβάρ για το δίσκο της εταιρίας Διόνυσος, σε απαγγελία του ίδιου του Εγγονόπουλου.

Το έτος 2007 έχει ανακηρυχθεί από τον καλλιτεχνικό κόσμο της Χώρας ως "Ετος Ν. Εγγονόπουλου".

το 1833... γεννιέται στη Στοκχόλμη ο επιχειρηματίας, εφευρέτης και φιλάνθρωπος Αλφρεντ Μπέρνχαρντ Νόμπελ, που αθλοθέτησε το ομώνυμο βραβείο. Ο Νόμπελ είχε εφεύρει την άκαπνη πυρίτιδα, τη ζελατινοδυναμίτιδα κ.α ενώ ο πατέρας του, μεταξύ άλλων την νιτρογλυκερίνη και τις υποβρύχιες βόμβες. Τρομοκρατημένος κληροδότησε 1.700.000 αγγλικές λίρες, προκειμένου να βραβεύονται ειρηνικά έργα. Οι φήμες λένε ότι ανάμεσα στα βραβεία δεν υπάρχει εκείνο των μαθηματικών, επειδή η γυναίκα του τον εγκατέλειψε για έναν Μαθηματικό. Πέθανε το 1896 σε ηλικία 63 ετών.

Πάντως δεν μπορώ να πω!! Αν μη τι άλλο υπήρχε μεγάλη ταύτιση μεταξύ πατέρα και υιού. Από καταστροφή σε καταστροφή το πήγαιναν και οι δύο!
Άτιμο DNA!