ΟΥΡΟΛΟΙΜΩΞΗ

Το ουροποιητικό σύστημα αποτελείται από τους νεφρούς, τους ουρητήρες, την κύστη και την ουρήθρα. Η δουλειά των νεφρών είναι να φιλτράρουν το αίμα και να αποβάλλουν όλα τα άχρηστα υλικά που υπάρχουν σε αυτό. Τα ούρα λοιπόν, που παράγονται από τους νεφρούς, μεταφέρονται με τους ουρητήρες στην κύστη και από εκεί αποβάλλονται από το σώμα μας μέσω της ουρήθρας. Αν ένας μικροοργανισμός προσβάλει ένα από τα πιο πάνω όργανα τότε έχουμε ουρολοίμωξη. Η ουρολοίμωξη είναι μια συχνή ασθένεια της παιδικής ηλικίας. Συμβαίνει περίπου στο 1% των αγοριών και στο 3% των κοριτσιών. Όταν υπάρχει κάποια ανατομική ανωμαλία στο ουροποιητικό σύστημα, όπως για παράδειγμα κυστεοουρητηρική παλινδρόμηση (τα ούρα επιστρέφουν από την κύστη προς τους νεφρούς) ή κάποια δυσλειτουργία της κύστης, τότε αυξάνεται η πιθανότητα που έχει ένα παιδί να πάθει ουρολοίμωξη. Η κακή καθαριότητα της περιοχής του πρωκτού και η χρησιμοποίηση αφρόλουτρων που ερεθίζουν την ουρήθρα( η τρύπα από την οποία βγαίνουν τα ούρα) αποτελούν επίσης παράγοντες κινδύνου. Μερικοί ειδικοί γιατροί πιστεύουν ότι τα αγόρια που δεν έχουν περιτομή έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να παρουσιάσουν ουρολοίμωξη. Περιτομή είναι η αφαίρεση του δέρματος που καλύπτει την άκρη του πέους. Γίνεται υποχρεωτικά στους μουσουλμάνους για θρησκευτικούς λόγους
Πώς εκδηλώνεται η ουρολοίμωξη;

Τα συμπτώματα έχουν άμεση σχέση με την ηλικία του παιδιού. Τα βρέφη μπορεί να παρουσιάσουν εμετούς, διάρροιες, ανησυχία ή πυρετό. Πολλές φορές, το μόνο σύμπτωμα είναι ο πυρετός που διαρκεί για αρκετές μέρες. Στα νεογέννητα μπορεί το μόνο σύμπτωμα να είναι η άρνηση λήψης γάλακτος ή ίκτερος που να διαρκεί αρκετές μέρες. Στα μεγαλύτερα παιδιά, τα συμπτώματα είναι περισσότερο καθοδηγητικά για τη διάγνωση. Η συχνουρία (το παιδί πηγαίνει συνεχώς στο αποχωρητήριο και αφήνει ελάχιστα ούρα κάθε φορά) και η δυσουρία (πονάει την ώρα που ουρεί) είναι τα πιο συχνά συμπτώματα. Πολλές φορές τα παιδιά παραπονιούνται για πόνο πάνω από την περιοχή της κύστης ή πίσω στην πλάτη. Επίσης αρκετές φορές, θα διαπιστώσετε ότι τα ούρα μυρίζουν πραγματικά άσχημα. Ο πυρετός δεν είναι απαραίτητο σύμπτωμα. Η παρουσία του όμως δείχνει ότι και η ουρολοίμωξη είναι πιο σοβαρή. Αν το παιδί σας ξαφνικά άρχισε να βρέχεται, τότε και πάλι πρέπει να σκεφτείτε την πιθανότητα της ουρολοίμωξης.
Θεραπεία

Πώς θεραπεύεται η ουρολοίμωξη;

Η ουρολοίμωξη θεραπεύεται με τα κατάλληλα αντιβιοτικά. Ανάλογα με το μικρόβιο δίνεται και η κατάλληλη αντιβιοτική αγωγή. Για να βρεθεί όμως το μικρόβιο, ο παιδίατρος ζητά καλλιέργεια ούρων. Μαζεύετε δηλαδή ούρα από το παιδί σας και τα παίρνετε στο χημείο. Ο γιατρός μπορεί να ζητήσει καλλιέργεια ούρων και με το τέλος της θεραπείας για να σιγουρευτεί ότι πράγματι το μικρόβιο έχει σκοτωθεί. Η θεραπεία γίνεται συνήθως με από του στόματος αντιβιοτικά. Υπάρχουν όμως περιπτώσεις, κατά τις οποίες ο γιατρός προτιμά την ενδοφλέβια αγωγή στο νοσοκομείο. Οι περιπτώσεις αυτές είναι οι ακόλουθες:
1. Υπάρχουν σημάδια ότι η μόλυνση έχει προσβάλει και τα νεφρά(πυελονεφρίτιδα)
2. Το παιδί είναι μικρότερο των τριών μηνών.
3. Το παιδί είναι αφυδατωμένο.
4. Το παιδί κάνει εμετούς και δεν μπορεί να πάρει το φάρμακο.

Εκτός από τα αντιβιοτικά, πρέπει να θυμάστε ότι είναι πολύ χρήσιμο το παιδί σας τα παίρνει μπόλικα υγρά.

Διάρκεια θεραπείας

Η θεραπεία διαρκεί από 7-14 μέρες. Εξαρτάται από την ηλικία του παιδιού και από το εάν έχουν ή όχι προσβληθεί τα νεφρά
Πώς να προφυλάξετε το παιδί σας;

1. Η δυσκοιλιότητα έχει βρεθεί ότι σχετίζεται άμεσα με την αύξηση του κινδύνου για ουρολοίμωξη. Για αυτό η καλή και ισορροπημένη διατροφή μειώνει την πιθανότητα δυσκοιλιότητας στο παιδί και ταυτόχρονα μειώνει τον κίνδυνο για ουρολοιμώξεις.
2. Στα κορίτσια, η καλή τεχνική σκουπίσματος της περιγεννητικής περιοχής (από μπροστά προς τα πίσω) μειώνει τον κίνδυνο μεταφοράς μικροβίων από τον πρωκτό στην ουρήθρα.
3. Συχνές επισκέψεις στο αποχωρητήριο. Τουλάχιστο 6-7 την ημέρα. Πολλά παιδιά επειδή σιχαίνονται αποφεύγουν τα ξένα αποχωρητήρια με αποτέλεσμα να παραμένουν για μεγάλο χρονικό διάστημα τα ούρα στην κύστη και να αυξάνεται ο κίνδυνος για ουρολοίμωξη.
4. Να αλλάζετε τακτικά τα πανιά των βρεφών, για να αποφεύγεται η διασπορά των μικροβίων από τα κόπρανα στην ουρήθρα.
5. Να αποφεύγετε το μπάνιο (να μένετε στην μπανιέρα) και να προτιμάτε το ντους.
6. Να προτιμάτε τα βαμβακερά εσώρουχα γιατί ευνοούν λιγότερο την ανάπτυξη των μικροβίων, σε σχέση με το νάιλον και τα συνθετικά.

ΕΛΕΓΧΟΣ ΟΥΡΟΛΟΙΜΩΞΕΩΝ
Εάν το παιδί σας πάθει ουρολοίμωξη και είναι κάτω των πέντε χρονών, πιθανότατα ο παιδίατρός σας να σας συμβουλεύσει να υποβληθεί το παιδί σας σε κάποιες περαιτέρω εξετάσεις. Ο λόγος είναι απλός, γιατί ξέρουμε ότι για κάθε παιδί κάτω των πέντε χρονών που παθαίνει μια ουρολοίμωξη, υπάρχει η πιθανότητα να έχει κάποια ανατομική ανωμαλία. Η πιο συνηθισμένη ανατομική ανωμαλία είναι η κυστεοουρητηρική παλινδρόμηση (τα ούρα επιστρέφουν από την κύστη προς τους νεφρούς). Επίσης μπορεί να υπάρχει οποιοδήποτε κώλυμα στη ροή των ούρων από τα νεφρά μέχρι και την έξοδο τους, με αποτέλεσμα τη στάση των ούρων. Η στάση των ούρων ευνοεί την ανάπτυξη των μικροβίων και τη δημιουργία ουρολοίμωξης. Ποιες είναι αυτές οι εξετάσεις που θα σας συμβουλεύσει ο γιατρός σας να κάνετε; Οι πιο συνηθισμένες εξετάσεις είναι το υπερηχογράφημα και η κυστεοουρηθρογραφία.

Υπερηχογράφημα.

Είναι η πιο συχνά ζητούμενη εξέταση. Είναι τελείως ανώδυνη, δε χρησιμοποιεί καθόλου ακτινοβολία και δε χρειάζεται προετοιμασία ο άρρωστος. Μπορεί να δείξει με αρκετή ακρίβεια την ανατομία των νεφρών, την παρουσία πετρών ή όγκου και μπορεί να αποκλείσει με ακρίβεια την πιθανότητα υδρονέφρωσης (κώλυμα στη ροή των ούρων).

Κυστεοουρηθρογραφία.

Η εξέταση αυτή δεν είναι και τόσο ευχάριστη για τα παιδιά. Τοποθετείται ένας καθετήρας (μικρό σωληνάκι) στην κύστη και μέσω αυτού βάζουμε ειδικό φάρμακο στην κύστη του παιδιού. Στη συνέχεια γίνονται μερικές ακτινογραφίες, που απεικονίζουν την κύστη και το φάρμακο που έχει μέσα. Αν το παιδί έχει κυστεοουρητηρική παλινδρόμηση, τότε το φάρμακο θα πάει προς τα νεφρά. Άλλες εξετάσεις που μπορεί να ζητήσει ο γιατρός σας είναι οι ακόλουθες:

Σπινθηρογράφημα νεφρών (DMSA, DTPA, MAG3).

Ειδικό φάρμακο (ραδιοφάρμακο) μπαίνει με ένεση στη φλέβα του παιδιού. Το φάρμακο αυτό φτάνει στα νεφρά, τα οποία απεικονίζονται και έτσι μπορούμε να δούμε το σχήμα τους, πόσο λειτουργούν, αν έχουν ουλές( περιοχές του νεφρού που υπέστησαν βλάβη και δε δουλεύουν) και εάν υπάρχει υδρονέφρωση. Επίσης μπορούν να βοηθήσουν για τη διάγνωση της ουρολοίμωξης.

Ενδοφλέβια πυελογραφία.

Δε χρησιμοποιείται πια πολύ τακτικά. Ειδικό φάρμακο μπαίνει με ένεση στη φλέβα του παιδιού. Το φάρμακο αυτό αποβάλλεται από τα νεφρά και έτσι μπορούμε να δούμε με ακρίβεια αν ο άρρωστος έχει υδρονέφρωση και πού ακριβώς είναι το κώλυμα. Επίσης μπορεί να δείξει το σχήμα των νεφρών και την παρουσία ουλών.

Σπανιότατα μπορεί ο γιατρός να ζητήσει να γίνει κυστεοσκόπηση. Ειδικό όργανο μπαίνει στην κύστη του παιδιού και ο γιατρός μπορεί να δει με το μάτι το εσωτερικό της κύστης.

Τι μπορεί να σημαίνει η παρουσία συχνών ουρολοιμώξεων σε ένα άτομο
 
 

Είναι σημαντικό να διευκρινισθεί, ότι η απάντηση στην ερώτηση αυτή εξαρτάται από το φύλο και την ηλικία του ασθενούς. Επίσης είναι σημαντικό να διευκρινισθεί, ότι όλες οι καταστάσεις, στις οποίες εμφανίζονται συμπτώματα της ουρολοίμωξης, δηλαδή η συχνοουρία και το τσούξιμο δεν οφείλονται πάντοτε στην παρουσία μικροβίων στα ούρα.

Στα μικρά παιδιά η παρουσία συχνών ουρολοιμώξεων, ιδιαίτερα εάν υπάρχει πυρετός και ιδιαίτερα εάν το παιδί είναι αγόρι θα πρέπει να ωθήσει τον γονέα, ώστε να επισκεφθεί τον ουρολόγο και καλύτερα τον εξειδικευμένο παιδοουρολόγο. Άμεσο μέλημα είναι να αποκλεισθεί η παρουσία κάποιας συγγενούς ανωμαλίας του ουροποιητικού συστήματος του παιδιού. Η συχνότερη συγγενής ανωμαλία είναι η κυστεοουρητηρική παλινδρόμηση. Στην κατάσταση αυτή, συνήθως λόγω ατελούς ανάπτυξης των ουρητήρων μέσα στο τοίχωμα της ουροδόχου κύστεως, συμβαίνει παλινδρόμηση των ούρων στους νεφρούς κατά τη φάση της ούρησης. Η κατάσταση αυτή συνοδεύεται συχνά από ουρολοιμώξεις με πυρετό και εάν μείνει ανεξέλεγκτη μπορεί να καταστρέψει τους νεφρούς του παιδιού. Η κατάσταση αυτή συνήθως αντιμετωπίζεται συντηρητικά, με προληπτική αντιβιοτική θεραπεία, γιατί συνήθως εξαφανίζεται καθώς το παιδί μεγαλώνει. Ορισμένες όμως από τις περιπτώσεις, θα πρέπει να αντιμετωπίζονται χειρουργικά με βάση ορισμένα κριτήρια, από τα οποία το κυριότερο είναι οι συχνές υποτροπές λοίμωξης παρά τα χορηγούμενα αντιβιοτικά. Η απόφαση αυτή είναι στην κρίση του παιδοουρολόγου.

Οι νέες γυναίκες συχνά παρουσιάζουν κυστίτιδες ακόμη και πυελονεφρίτιδες, δηλαδή ουρολοιμώξεις με πυρετό και πόνο στους νεφρούς. Η παρουσία αυτών των καταστάσεων δε σημαίνει απαραίτητα, ότι υπάρχει κάποιος προδιαθεσικός παράγοντας. Ωστόσο, η εμφάνιση άνω των τριών επεισοδίων κυστίτιδας το χρόνο ή έστω και μίας πυελονεφρίτιδας, απαιτεί τη διενέργεια ακτινολογικού και εργαστηριακού ελέγχου, για τον αποκλεισμό της παρουσίας κάποιας αιτίας. Πολύ συχνά όπως προαναφέρθηκε δε βρίσκεται καμία υποκείμενη αιτία στον έλεγχο αυτόν. Σε αυτές τις περιπτώσεις θα πρέπει να ελέγχεται η φυσιολογική κένωση της ουροδόχου κύστεως. Οι γυναίκες, οι οποίες κρατούν τα ούρα τους συνήθως για ψυχολογικούς λόγους, εμφανίζουν συχνά σημαντικό υπόλοιπο ούρων μετά την ούρηση. Το υπόλοιπο αυτό μπορεί να επιμολύνεται και να δημιουργεί συχνές ουρολοιμώξεις. Εάν το υπόλοιπο ούρων αυτό είναι σημαντικό, τότε θα πρέπει να αδειάζεται με αυτοκαθετηριασμούς, που θα εκτελεί η γυναίκα επιπρόσθετα με τις ουρήσεις της, δύο ή τρεις φορές την ημέρα. Ωστόσο, το συχνότερο είναι να μην υπάρχει ούτε αυτό το πρόβλημα. Στις περιπτώσεις αυτές, που δεν υπάρχει πρόβλημα, οι καταστάσεις αφορούν συνήθως σε νέες ή και μεσήλικες σεξουαλικά ενεργές γυναίκες. Οι καταστάσεις αυτές, που χαρακτηρίζονται από υποτροπιάζοντα επεισόδια συμπτωμάτων κυστίτιδας μπορεί να συνοδεύονται ή όχι απαραίτητα από θετικές καλλιέργειες ούρων. Οι καταστάσεις αυτές χαρακτηρίζονται σαν ουρηθρικά σύνδρομα. Η αιτία του ουρηθρικού συνδρόμου δεν είναι γνωστή. Η θεραπεία του είναι εμπειρική με κατάλληλα μέτρα ενίσχυσης της φυσιολογικής μικροβιακής χλωρίδας, ενυδάτωσης, λήψης μικρής ποσότητας και για μικρό χρονικό διάστημα αντιβιοτικών και σε περίπτωση αποτυχίας με διαστολή ουρήθρας και διαστολή κύστεως.

Αντίθετα με τις νέες γυναίκες, η παρουσία ουρολοίμωξης με θετική καλλιέργεια σε νέους άντρες σχεδόν πάντοτε οφείλεται στην παρουσία ενός προδιαθεσικού παράγοντα. Ο προδιαθεσικός αυτός παράγοντας μπορεί να είναι χρόνια προστατίτιδα, παρουσία λίθου σε κάποιο επίπεδο του ουροποιητικού συστήματος ή παρουσία μιας συγγενούς ανωμαλίας, όπως είναι η στένωση της πυελοουρητηρικής συμβολής. Για το λόγο αυτό ο έλεγχος από τον ουρολόγο είναι απαραίτητος σε όλες τις περιπτώσεις εμφάνισης έστω και μιας μόνο ουρολοίμωξης σε νέο άντρα . Στους άντρες μεγαλύτερης ηλικίας από τα 55-60 η εμφάνιση συχνών ουρολοιμώξεων οφείλεται συνήθως σε απόφραξη εξόδου των ούρων λόγω διογκωμένου προστάτη. Στις περιπτώσεις αυτές πρέπει να γίνεται ένας πλήρης έλεγχος για το βαθμό της απόφραξης των ούρων από τον προστάτη. Εφόσον η απόφραξη είναι σημαντική και οι ουρολοιμώξεις συχνές, θα πρέπει να γίνεται προστατεκτομή. Στην αντίθετη περίπτωση η κατάσταση μπορεί να αντιμετωπίζεται συντηρητικά. 

Νιτσάκι μου είσαι θησαυρός  Σε ευχαριστώ

Νιτσάκι, πολύ σωστά ενημερωτικά & κατανοητά τα άρθρα! Μπράβο

ΚΥΣΤΕΟΟΥΡΗΤΗΡΙΚΗ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΗΣΗ

Τι είναι κυστεοουρητηρική παλινδρόμηση (ΚΟΠ);

Τα ούρα που παράγονται από τα νεφρά οδηγούνται μέσω των ουρητήρων στην κύστη, όπου αποθηκεύονται. Φυσιολογικά, τα ούρα μπορούν να κινούνται μόνο από τους ουρητήρες προς την κύστη. Δεν μπορούν να μετακινηθούν από την κύστη προς τα νεφρά. Σε ορισμένα όμως παιδιά (1% των υγιών παιδιών), τα ούρα επιστρέφουν (παλινδρομούν) από την κύστη προς τα νεφρά.

Πώς διαγιγνώσκεται και πώς μετράμε το βαθμό της ΚΟΠ;

Η διάγνωση γίνεται με την κυστεογραφία. Η κυστεογραφία είναι ακτινογραφία που γίνεται στην περιοχή της ουροδόχου κύστης, μετά από τοποθέτηση σε αυτή ειδικό φάρμακο. Βλέποντας τις ακτινογραφίες της κυστεογραφίας κατατάσσουμε την παλινδρόμηση σε πέντε βαθμούς, ανάλογα με το πόσα ούρα παλινδρομούν από την κύστη προς τους ουρητήρες και τα νεφρά.

Είναι επικίνδυνη για το παιδί η ΚΟΠ;

Η ΚΟΠ από μόνη της δεν προκαλεί κανένα σύμπτωμα. Τα παιδιά με ΚΟΠ παθαίνουν πιο συχνά ουρολοιμώξεις ("μολύνσεις ούρων") σε σχέση με τα υγιή παιδιά. Οι ουρολοιμώξεις είναι επικίνδυνες στα παιδιά με ΚΟΠ γιατί μπορεί να προκαλέσουν ανεπανόρθωτη ζημιά στα νεφρά.


Πώς διορθώνεται η ΚΟΠ;
Η ΚΟΠ μπορεί να υποχωρήσει από μόνη της με την πάροδο του χρόνου. Όσο πιο μικρός είναι ο βαθμός της παλινδρόμησης, τόσο μεγαλύτερη είναι η πιθανότητα εξαφάνισης. Επίσης, όταν έχουμε ΚΟΠ μόνο στον ένα νεφρό και πάλι η πιθανότητα εξαφάνισης είναι μεγαλύτερη. Μέχρι να εξαφανιστεί η ΚΟΠ, οφείλουμε να προστατέψουμε τα νεφρά από τις ουρολιμώξεις. Γι αυτό, χορηγούμε στα παιδιά αυτά, μικρή δόση αντιβιοτικού κάθε βράδυ. Η ΚΟΠ μπορεί να διορθωθεί χειρουργικά. Χειρουργικά αντιμετωπίζονται συνήθως η πολύ σοβαρού βαθμού ΚΟΠ (V βαθμού) ή τα παιδιά που παρουσιάζουν συχνές ουρολοιμώξεις, παρά τη συστηματική χορήγηση αντιβιοτικής θεραπείας.

Τι πρέπει να προσέξω στο παιδί μου μέχρι να διορθωθεί η ΚΟΠ;

1) Να θυμάστε να δίνετε το φάρμακο (μικρή δόση αντιβιοτικού) στο παιδί σας κάθε βράδυ, για να το προστατεύετε από τις πιθανές ουρολοιμώξεις.
2) Κάθε φορά που έχει πυρετό να επισκέπτεστε τον παιδίατρο σας και αν ο πυρετός δε δικαιολογείται από κάποια νόσο, να γίνεται καλλιέργεια ούρων.
3) Στα βρέφη, η ανησυχία, οι εμετοί, οι διάρροιες ,η στασιμότητα βάρους μπορεί να αποτελούν συμπτώματα ουρολοίμωξης, γι` αυτό πρέπει να συμβουλεύεστε τον παιδίατρο σας.
4) Να υπακούετε στις οδηγίες των γιατρών σας για τις κατάλληλες εξετάσεις που χρειάζονται για τη διερεύνηση και παρακολούθηση του παιδιού σας. Η στενή συνεργασία των γονιών με τον παιδίατρο του παιδιού είναι η βάση για τη σωστή αντιμετώπιση του παιδιού με ΚΟΠ.