10 μύθοι και αλήθειες για τη γρίπη

10 μύθοι και αλήθειες για τη γρίπη



Μύθος 1
Μπορεί να προσβληθείτε από γρίπη αν κυκλοφορείτε σε εξωτερικούς χώρους όταν η θερμοκρασία είναι χαμηλή
Ο ιός της γρίπης μπορεί να είναι πιο διαδεδομένος κατά τη διάρκεια των χειμερινών μηνών, αλλά οι χαμηλές θερμοκρασίες από μόνες τους δεν προκαλούν γρίπη (ALA).

Μύθος 2
Η ‘στομαχική γρίπη’ προκαλεί εμετό και διάρροια
Η γρίπη είναι μια ασθένεια του αναπνευστικού, όχι του στομάχου ή του εντέρου. Ο εμετός και η διάρροια σπάνια αποτελούν τα βασικά συμπτώματα της γρίπης για τους ενήλικες, παρά το γεγονός ότι κάποια παιδιά με γρίπη μπορεί να τα εμφανίσουν. Η τροφική δηλητηρίαση, όπως και άλλοι ιοί και βακτήρια ευθύνονται πιο συχνά για ναυτία, εμετό και διάρροια (CDC) (ALA).

Μύθος 3
Το εμβόλιο κατά της γρίπης μπορεί να προκαλέσει γρίπη
Το εμβόλιο κατά της γρίπης περιέχει νεκρούς ιούς ή τμήματα του ιού και για το λόγο αυτό δεν προκαλεί νόσο (ΚΕΕΛΠΝΟ)

Μύθος 4
Το εμβόλιο δεν είναι 100% αποτελεσματικό, οπότε είναι καλύτερα να μην εμβολιαστώ και απλά να προφυλάσσομαι ελπίζοντας ότι δεν θα προσβληθώ από γρίπη
Όταν οι ιοί της γρίπης που περιλαμβάνει το εμβόλιο είναι παρόμοιοι με τους ιούς που κυκλοφορούν τη συγκεκριμένη περίοδο, είναι πολύ αποτελεσματικό. Από μελέτες που έχουν γίνει, έχει δειχθεί ότι προστατεύεται από τη νόσο το 70-90% των ατόμων που εμβολιάζονται.
Στους ηλικιωμένους και σε αυτούς που πάσχουν από σοβαρά χρόνια νοσήματα το εμβόλιο συχνά είναι λιγότερο αποτελεσματικό, αλλά ακόμη και σε αυτές τις περιπτώσεις, το εμβόλιο μειώνει τις εισαγωγές στο νοσοκομείο και τους θανάτους από επιπλοκές. (ΚΕΕΛΠΝΟ)

Μύθος 5
Η γρίπη δεν αποτελεί σοβαρή ασθένεια
Η γρίπη δεν πρέπει να συγχέεται με το κοινό κρυολόγημα, που λανθασμένα, αρκετές φορές, αποκαλούμε 'γρίπη'. Είναι πολύ πιο σοβαρή νόσος, με εντονότερα συμπτώματα.
Σε ορισμένους ανθρώπους, η γρίπη μπορεί να οδηγήσει σε επιπλοκές. Μερικές από αυτές είναι η πνευμονία από μικρόβια, κυρίως από πνευμονιόκοκκο, η αφυδάτωση, οι κρίσεις άσθματος στα άτομα που πάσχουν από βρογχικό άσθμα, η παρόξυνση της χρόνιας βρογχίτιδας, η επιδείνωση της καρδιακής ανεπάρκειας ή του διαβήτη. Τα παιδιά μπορεί επίσης να παρουσιάσουν ιγμορίτιδα και ωτίτιδα. Μεγαλύτερο κίνδυνο για επιπλοκές έχουν οι ηλικιωμένοι και τα άτομα που πάσχουν από χρόνια νοσήματα (ΚΕΕΛΠΝΟ).

Μύθος 6
Οι ανεπιθύμητες ενέργειες του εμβολίου είναι χειρότερες από την ίδια την ασθένεια
Σε ορισμένες περιπτώσεις, το εμβόλιο κατά της γρίπης μπορεί να προκαλέσει ήπιες ανεπιθύμητες ενέργειες όπως πόνο στο σημείο του εμβολιασμού, πυρετό ή μυαλγία. Οι ανεπιθύμητες αυτές ενέργειες είναι ελάχιστες σε σύγκριση με τις επιπτώσεις που μπορεί να έχει η γρίπη στον οργανισμό σας.
Σε σπάνιες περιπτώσεις, μπορεί να εμφανιστούν σοβαρά προβλήματα, όπως στην περίπτωση που ένας άνθρωπος είναι αλλεργικός στον εμβολιασμό, οπότε υπάρχει πιθανότητα εμφάνισης σοβαρής αλλεργικής αντίδρασης. (CDC)

Μύθος 7
Τα εμβόλια κατά της εποχικής γρίπης είναι μόνο για τους ηλικιωμένους
Τα εμβόλια κατά της εποχικής γρίπης είναι κατάλληλα για όποιον θέλει να μειώσει τις πιθανότητες να προσβληθεί από γρίπη. Εκτός από τους ηλικιωμένους, οι περισσότερες χώρες συστήνουν τον εμβολιασμό και για ανθρώπους κάθε ηλικίας που έχουν χρόνιες ασθένειες (όπως άσθμα και διαβήτης) και για ανθρώπους με προβλήματα του ανοσοποιητικού τους συστήματος (CDC)

Μύθος 8
Εμβολιάστηκα πέρυσι, επομένως δεν θα προσβληθώ από γρίπη φέτος
Οι ιοί της γρίπης αλλάζουν συνεχώς. Γενικά, σε κάθε περίοδο γρίπης κυκλοφορούν στελέχη του ιού που έχουν μικρές διαφορές από αυτά της προηγούμενης περιόδου. Για αυτό το λόγο η σύνθεση του εμβολίου αλλάζει κάθε χρόνο. Αλλά ακόμη και στην περίπτωση που η σύνθεση του εμβολίου είναι η ίδια με αυτή της προηγούμενης περιόδου, ο εμβολιασμός πρέπει να επαναλαμβάνεται γιατί η ανοσία που δίνει το εμβόλιο εξασθενεί μετά από 6 μήνες περίπου και επομένως δεν υπάρχει προστασία εναντίον της γρίπης την επόμενη περίοδο (ΚΕΕΛΠΝΟ).

Μύθος 9
Η γρίπη αντιμετωπίζεται με αντιβιοτικά
Τα αντιβιοτικά λειτουργούν έναντι των βακτηρίων αλλά δεν είναι αποτελεσματικά έναντι ιών όπως ο ιός της γρίπης (National Electronic Library for Health)

Μύθος 10
Η ξεκούραση, τα ζεστά αλλά και τα ζεστά αλκοολούχα ποτά αποτελούν την καλύτερη θεραπεία για τη γρίπη
Η ξεκούραση, η κοτόσουπα και τα ζεστά αλκοολούχα ποτά ανακουφίζουν από τα συμπτώματα της γρίπης, αλλά δεν θεραπεύουν τη λοίμωξη άμεσα.
Ο εμβολιασμός είναι το βασικό μέτρο για την πρόληψη της γρίπης και τη μείωση των επιπτώσεων επιδημιών.
Διατίθενται επίσης αντϊικά φάρμακα (με εμπορικές ονομασίες Relenza™ και Tamiflu™) τα οποία όμως πρέπει να λαμβάνονται μέχρι 48 ώρες από την εμφάνιση των συμπτωμάτων ώστε να μειώσουν τη διάρκεια της ασθένειας και τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων (CDC) (NICE) (ΚΕΕΛΠΝΟ)
Το αλκοόλ, σε συνδυασμό με το κάπνισμα, πρέπει να αποφεύγονται κατά τη διάρκεια της λοίμωξης γρίπης (CDC)

Ποιος πρέπει να εμβολιάζεται;
Σύμφωνα με την εγκύκλιο που εξέδωσε το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, οι ομάδες υψηλού κινδύνου που θα πρέπει να εμβολιαστούν είναι: Ατομα άνω των 60 ετών Οι πάσχοντες από άσθμα και άλλες πνευμονοπάθειες Οι πάσχοντες από καρδιακή νόσο με καρδιοδυναμικές διαταραχές Οι ανοσοκατασταλμένοι εξαιτίας νοσήματος ή θεραπείας Οι πάσχοντες από δρεπανοκυτταρική νόσο Παιδιά που παίρνουν μακροχρόνια θεραπεία με ασπιρίνη (π.χ. με νόσο Kawasaki) για να ελαττωθεί ο κίνδυνος εμφάνισης συνδρόμου Reye Oι πάσχοντες από σακχαρώδη διαβήτη Οι πάσχοντες από χρόνια νεφροπάθεια Οι κλειστοί πληθυσμοί (προσωπικό, εσωτερικοί σπουδαστές γυμνασίων, λυκείων, στρατιωτικών και αστυνομικών σχολών, ειδικών σχολείων ή σχολών, τρόφιμοι και προσωπικό ιδρυμάτων, κ.α.) Οι επαγγελματίες υγείας Οι απασχολούμενοι στην πτηνοτροφία (εκτροφείς, σφαγείς, κλπ) συμπεριλμβανομένου και του εποχικού προσωπικού για την αποφυγή πιθανής συν-λοίμωξης από το στέλεχος που κυκλοφορεί στα πτηνά και από τα στελέχη της κοινής γρίπης. Η συν-λοίμωξη μπορεί να ευνοήσει τη μετάλλαξη του ιού της γρίπης και την εμφάνιση δυνητικά πανδημικού στελέχους. Το τρέχον εμβόλιο της γρίπης ΔΕΝ προστατεύει από τον υπότυπο Η5Ν1 της γρίπης των πτηνών (ΚΕΕΛΠΝΟ).
Συμπέρασμα Η εποχική γρίπη μπορεί να αποτελέσει σημαντική ασθένεια, οπότε είναι σημαντικό να αποσαφηνίσουμε συχνούς μύθους. Ο καλύτερος τρόπος προστασίας και πρόληψης της γρίπης είναι μέσω του ετήσιου εμβολιασμού (CDC) Για τη θεραπεία, τα αντϊικά φάρμακα (με εμπορικές ονομασίες Relenza™ και Tamiflu™) μπορούν να μειώσουν τη διάρκεια της ασθένειας και τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων, θα πρέπει όμως να λαμβάνονται έγκαιρα.

πηγη iatronet
Επιμέλεια Θεοδώρα Γουλιώτη, Μικροβιολόγος

Καλά τα λες, 3-4 φορές ταλαιπωρήθηκα φέτος.

ακομα.... 

12 κινήσεις για να περάσει γρήγορα το κρυολόγημα

Oι αγκαλιές, τα φιλιά, οι χειραψίες, καθώς και ο συνωστισμός σε κλειστούς χώρους, αποτελούν τους ιδανικούς τρόπους μετάδοσης των ιών του κρυολογήματος, που κατά κανόνα μάς ταλαιπωρούν προς το τέλος του φθινοπώρου καθώς και τους κρύους χειμωνιάτικους μήνες. Εμείς σας παρουσιάζουμε τα μέσα αντιμετώπισης του κοινού κρυολογήματος, δηλαδή ό,τι θα αναγκάσει τον ιό να κάνει γρηγορότερα τον κύκλο του, αλλά και ό,τι πρέπει να αποφύγετε. Επιπλέον, μπορείτε να διαβάσετε και τα «δεν πειράζει» της αντιμετώπισης, δηλαδή τις κινήσεις που δεν βοηθούν ιδιαίτερα μεν, αλλά ούτε και βλάπτουν, εφόσον δεν γίνεται κατάχρηση. Για να βοηθήσετε τον οργανισμό σας αποτελεσματικά στη μάχη κατά των ιών, είναι απαραίτητο να λάβετε ορισμένα απλά μέτρα που θα «υποχρεώσουν» τον ιό να κάνει γρηγορότερα τον κύκλο του!


Τα «Ναι» της σωστής αντιμετώπισης...

Ναι στην ξεκούραση
Η σωματική και η ψυχική κόπωση είναι σύμμαχοι των ιών. Σήμερα οι περισσότεροι περνάμε το κρυολόγημα «στο πόδι» (χωρίς να απουσιάσουμε από τη δουλειά μας, ενώ η μύτη μας «τρέχει» και το κεφάλι μας κοντεύει να «σπάσει»). Με αυτό τον τρόπο, όμως, κουραζόμαστε και η άμυνα του ανοσοποιητικού μας συστήματος μειώνεται περισσότερο. Για να ξεπεράσετε, λοιπόν, γρήγορα το κρυολόγημα, είναι σημαντικό να ακολουθήσετε την κυριότερη συμβουλή των ειδικών: Ξεκουραστείτε στο σπίτι, έστω και για δύο ημέρες, σε ζεστή ατμόσφαιρα (24 με 250 C).

Nαι στα υγρά
Όσο περισσότερα υγρά πίνετε, όταν είστε συναχωμένοι, τόσο το καλύτερο. Oι ειδικοί συνιστούν να πίνετε ακόμη και 2 λίτρα νερό την ημέρα (εφόσον δεν έχετε κάποιο χρόνιο πρόβλημα υγείας, όπως η νεφροπάθεια και η καρδιοπάθεια, όπου επιβάλλεται η περιορισμένη κατανάλωση νερού). Τα υγρά συμβάλλουν στη ρευστοποίηση και στην αποβολή των εκκρίσεων από το λαιμό και τη μύτη. Επιπλέον, η ενυδάτωση του οργανισμού συμβάλλει στην απομάκρυνση των τοξινών που παράγονται από τα νεκρά κύτταρα, τα οποία αυξάνονται καθώς ο οργανισμός μάχεται τους ιούς. Εκτός από νερό, το καλύτερο που μπορείτε να κάνετε είναι να πίνετε φρεσκοστυμμένους χυμούς φρούτων, που τονώνουν τον οργανισμό, αλλά και ροφήματα (χαμομήλι, τίλιο), που μαλακώνουν το βλεννογόνο του λαιμού και της μύτης, διευκολύνοντας την αποβολή των εκκρίσεων.

Nαι στα πορτοκάλια
Τα πορτοκάλια, καθώς και τα φρούτα και τα λαχανικά που είναι πλούσια σε βιταμίνη C (λεμόνια, γκρέιπφρουτ, μαϊντανός, σέλινο, κουνουπίδι), ενισχύουν την άμυνα του οργανισμού, προφυλάσσουν από τις ιώσεις και συμβάλλουν στην καλύτερη λειτουργία των λευκών αιμοσφαιρίων, ο ρόλος των οποίων είναι να μάχονται τους ιούς. Ωστόσο, όταν έχουμε ήδη κρυολογήσει, η κατανάλωση πορτοκαλάδας δεν επισπεύδει τον κύκλο του ιού, αλλά βοηθά στην ανάρρωση, στο πλαίσιο της επαρκούς λήψης υγρών και της ισορροπημένης διατροφής.

Nαι στις σούπες και στις πρωτεΐνες
Oι σούπες με κοτόπουλο ή μοσχάρι είναι ιδανική επιλογή για τους κρυολογημένους, επειδή συνδυάζουν την απαραίτητη λήψη υγρών με την πρόσληψη πρωτεϊνών από το κρέας ή το κοτόπουλο. Oι πρωτεΐνες (από τα κρεατικά και τα γαλακτοκομικά) αποτελούν το βασικό δομικό υλικό των αντισωμάτων που παράγει ο οργανισμός για να καταπολεμήσει τους ιούς.

Nαι στις εισπνοές
Oι εισπνοές ατμού πάνω από μια λεκάνη με καυτό νερό συμβάλλουν στη ρευστοποίηση και την αποβολή των εκκρίσεων. Oι εισπνοές είναι ιδιαίτερα ανακουφιστικές το βράδυ, επειδή βοηθούν τον ύπνο, που κατά τη διάρκεια του κρυολογήματος είναι δύσκολος. Αποφύγετε όμως την εισπνοή οινοπνεύματος εμποτισμένου σε βαμβάκι, γιατί παρόλο που «ξεβουλώνει» τη μύτη και διευκολύνει προσωρινά την αναπνοή, ξηραίνει το βλεννογόνο της μύτης.

Nαι στα αποσυμφορητικά σπρέι
Τα μη κορτιζονούχα αποσυμφορητικά σπρέι μπορούν να σας ανακουφίσουν από τη ρινική συμφόρηση, αλλά συνιστάται να μην τα χρησιμοποιήσετε για περισσότερο από μία εβδομάδα, επειδή υπάρχει ο κίνδυνος να τα «συνηθίσει» ο οργανισμός και να προκληθεί φαρμακευτική ρινίτιδα.

Nαι στις γαργάρες
Εάν, εκτός από το συνάχι, έχετε και πονόλαιμο, τότε μπορείτε να κάνετε τρεις φορές την ημέρα γαργάρες με ροδόνερο, αλατόνερο ή χαμομήλι, τα οποία δρουν αντισηπτικά. Εναλλακτικά, μπορείτε να πάρετε αντισηπτικές καραμέλες από το φαρμακείο.


Χρήσιμα... υπό όρους

Oρισμένες κινήσεις για την αντιμετώπιση του κοινού κρυολογήματος δεν προσφέρουν ιδιαίτερο όφελος (π.χ. αναγκάζοντας τον ιό να κάνει γρηγορότερα τον κύκλο του), αλλά δεν είναι και επιβλαβείς, εφόσον δεν γίνεται κατάχρηση!
Τα αντιπυρετικά: Ένα παυσίπονο αντιπυρετικό (π.χ. ασπιρίνη, παρακεταμόλη) μπορεί να σας ανακουφίσει σε περίπτωση που νιώθετε μεγάλη καταπόνηση και ο πυρετός σας είναι άνω των 38ο C. Καλό θα ήταν όμως να αποφεύγετε τα αντιπυρετικά, επειδή η άνοδος της θερμοκρασίας του σώματος βοηθά στην εξόντωση των ιών του αναπνευστικού συστήματος, οι οποίοι «μισούν» τη ζέστη!
Τα συμπληρώματα βιταμίνης C: Oι ειδικοί εξηγούν ότι από τη στιγμή που ένας ιός προσβάλει τον οργανισμό, η λήψη της βιταμίνης C δεν έχει αποδειχτεί ότι μειώνει τη διάρκεια της ίωσης (επιπλέον, αν το παρακάνετε με τη βιταμίνη C, μπορεί να νιώσετε και γαστρεντερικές ενοχλήσεις). Σύμφωνα με τους ειδικούς, η λήψη συμπληρωμάτων βιταμίνης C αποτελεί μια εναλλακτική λύση όταν δεν προσλαμβάνετε βιταμίνη C μέσω της διατροφής σας.
Τα συμπληρώματα ψευδαργύρου: Αν και τα συμπληρώματα ψευδαργύρου έχουν τη φήμη ότι καταπολεμούν το κρυολόγημα, χάρη στην ιδιότητα του ψευδαργύρου να ενισχύει την άμυνα του ανοσοποιητικού συστήματος, εντούτοις δεν έχει αποδειχτεί ότι η λήψη τους μπορεί να επιταχύνει τον κύκλο μιας ίωσης.
Oι πολυβιταμίνες: Η λήψη πολυβιταμινούχων σκευασμάτων για τις 3-4 ημέρες που διαρκεί το κοινό κρυολόγημα δεν προσφέρει κάποια ουσιαστική βοήθεια στη μάχη του οργανισμού κατά των ιών. Σύμφωνα με τους ειδικούς, τα σκευάσματα αυτά ενδείκνυνται κυρίως για εκείνους που κατά κανόνα δεν τρέφονται ισορροπημένα.



... και τα «Όχι»!

Στα «όχι» της αντιμετώπισης του κοινού κρυολογήματος ανήκουν ορισμένες εσφαλμένες κινήσεις, όπως η λήψη ακατάλληλων φαρμάκων, καθώς και συμπεριφορές που καταπονούν τον οργανισμό.

Όχι στην αντιβίωση
Η αντιβίωση δεν καταπολεμά τους ιούς αλλά τα μικρόβια. Κατά συνέπεια, δεν χρησιμεύει για την αντιμετώπιση των ιώσεων. Oι ειδικοί εξηγούν ότι η αντιβίωση μπορεί να χορηγηθεί μόνο για την αντιμετώπιση τυχόν επιπλοκών μιας ίωσης (π.χ. ιγμορίτιδας, πνευμονίας), καθώς και σε ορισμένες ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού (ασθενείς με χρόνιες αναπνευστικές ή καρδιολογικές παθήσεις, διαβητικούς κλπ.).

Όχι στα κορτιζονούχα σπρέι
Τα κορτιζονούχα ρινικά σπρέι ενδείκνυνται για την αλλεργική ρινίτιδα και όχι για το συνάχι που προκαλείται εξαιτίας της εισβολής ενός ιού στο αναπνευστικό σύστημα. Επιπλέον, η κορτιζόνη μειώνει τοπικά (στη μύτη) την άμυνα του οργανισμού. Από την άλλη μεριά, τα από του στόματος χορηγούμενα κορτιζονούχα σπρέι συνιστώνται για τους ασθματικούς, που σε περίπτωση κοινού κρυολογήματος κινδυνεύουν να παρουσιάσουν βρογχόσπασμο.

Όχι στο τσιγάρο
Καλό είναι να ξεχάσετε το τσιγάρο όταν είστε συναχωμένοι. Oι ειδικοί επισημαίνουν ότι στους καπνιστές οι μηχανισμοί άμυνας και αποκατάστασης των πνευμονικών κυττάρων είναι «ελαττωματικοί», γι’ αυτό και ο κύκλος μιας αναπνευστικής ίωσης μπορεί να διαρκέσει το διπλάσιο χρόνο από το συνηθισμένο, που είναι 3-4 ημέρες. Επιπλέον, λόγω της μειωμένης άμυνας του αναπνευστικού συστήματος, ένα απλό κρυολόγημα μπορεί να οδηγήσει σε έξαρση της χρόνιας βρογχίτιδας (από την οποία πάσχουν πολλοί καπνιστές), με κυριότερο σύμπτωμα τον έντονο παραγωγικό βήχα -που μπορεί να διαρκέσει ακόμη και 30 ημέρες- και τη δυσχέρεια της αναπνοής.

Όχι στα αντιβηχικά σιρόπια
Εάν το κρυολόγημά σας συνοδεύεται από παραγωγικό βήχα (με φλέματα), τότε αυτό που πραγματικά θα σας βοηθήσει δεν είναι ένα αντιβηχικό σιρόπι, αλλά η λήψη άφθονων υγρών που συμβάλλουν στην απόχρεμψη. Τα αντιβηχικά σιρόπια μειώνουν την αποβολή των πτυέλων, προκαλώντας συσσώρευση των φλεμάτων στους πνεύμονες. Χορηγούνται μόνο στις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού (ηλικιωμένους, καρδιοπαθείς, υπερτασικούς, ασθματικούς) ή στην περίπτωση που ο βήχας είναι ξηρός (χωρίς φλέματα).

Όχι στο γυμναστήριο
Αποφύγετε την άσκηση, καθώς και κάθε είδους σωματική κόπωση, για 3-4 ημέρες, ούτως ώστε να δώσετε στον οργανισμό σας την ευκαιρία να εξοικονομήσει δυνάμεις για την καταπολέμηση του ιού.


Νίκη Ψάλτη
ΤΕΥΧΟΣ - Νοέμβριος 2007  vita