ΝΟΣΟΓΟΝΟΣ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ

Είναι ένα θέμα το οποίο εμένα προσωπικά με απασχόλησε πολύ τα τελευταία 2 χρόνια. Και έχοντας εμπειρία, πλέον, θεώρω υποχρέωσή μου να ενημερώνω όποιον ενδιαφέρεται.
Φωτογραφίες δεν βάζω γιατί είναι άκρως αποκρουστικές. Το άρθρο που παραθέτω το βρήκα ιδιαίτερα ενδιαφέρον γιατί δεν πλατιάζει, αλλά περιγράφει τα ουσιαστικότερα σημεία του θέματος.

Χειρουργική της νοσογόνου παχυσαρκίας

Γράφει ο Γ. ΣΚΡΕΚΑΣ, διευθυντής Χειρουργικής Μονάδας Μεταβολισμού και Παχυσαρκίας του ΙΑΣΩ GENERAL, μέλος της International Society of Surgery (ISS) και της International Association for Surgical Metabolism and Nutrition (IASMEN)

«Στη χώρα μας, ενώ συνταγογραφούνται αφειδώς φάρμακα για διαβήτη και υπέρταση σε παχύσαρκους, δεν γίνεται συνήθως ενημέρωση για τις δυνατότητες της χειρουργικής ή κάποια σοβαρή προσπάθεια απώλειας βάρους». Η Παγκόσμια Ημέρα κατά της Παχυσαρκίας στις 24 Οκτωβρίου μάς υπενθύμισε ότι η παχυσαρκία καλπάζει και στη χώρα μας καθώς το 22,5% του πληθυσμού πάσχει σήμερα από αυτή».

Η εκρηκτική εξάπλωση της παχυσαρκίας προκαλείται, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, από το μακροχρόνιο συνδυασμό υπερκατανάλωσης ανθυγιεινής τροφής και καθιστικού τρόπου ζωής. Το αυξημένο ποσοστό πρόωρων θανάτων και αναπηρίας εξαιτίας των συνεπειών της παχυσαρκίας έχει προκαλέσει την ανησυχία και την κινητοποίηση των διεθνών οργανισμών. Οπως είναι κλασικά γνωστό, η παχυσαρκία σχετίζεται με τουλάχιστον 30 παθήσεις, όπως καρδιακή και αναπνευστική ανεπάρκεια, υπέρταση, διαβήτη, υπνική άπνοια, υπογονιμότητα, ορισμένες μορφές καρκίνου (μαστού, προστάτη, ενδομητρίου, παχέος εντέρου), κατάθλιψη κ.ά. Η απώτερη λύση του προβλήματος βρίσκεται χωρίς αμφιβολία στην πρόληψη. Δηλαδή στην αύξηση της καθημερινής φυσικής δραστηριότητας, την υιοθέτηση κανόνων υγιεινής διατροφής και την επιτήρηση του βάρους. Τα ελαφρώς υπέρβαρα άτομα θα ωφεληθούν από μια διαιτολογική παρέμβαση, γιατί είναι γνωστό ότι ακόμα και η μέτρια απώλεια βάρους βελτιώνει τους δείκτες αρτηριοσκλήρωσης (σάκχαρο, λιπίδια και υπέρταση). Τέτοια μέτρα όμως δεν είναι αποτελεσματικά για άτομα με σοβαρή παχυσαρκία και μάλιστα όταν ο Δείκτης Σωματικού Βάρους (ΔΣΒ) είναι άνω του 40 (νοσογόνος παχυσαρκία). Σ' αυτή την κατηγορία των ασθενών, μόνον η βαριατρική χειρουργική (Bariatric Surgery) μπορεί να μειώσει αποτελεσματικά το βάρος και τις επιπλοκές της παχυσαρκίας. Η χειρουργική της νοσογόνου παχυσαρκίας (βαριατρική χειρουργική) αποτελεί τη μοναδική θεραπευτική πρόταση που μπορεί να διατηρήσει μακροπρόθεσμα την απώλεια βάρους, να συμβάλει στην ίαση των συνοδών παθήσεων και να βελτιώσει το επίπεδο ζωής. Οταν η παχυσαρκία αντιμετωπίζεται με τη χειρουργική ο κίνδυνος καρδιαγγειακών επιπλοκών μειώνεται κατά 98% και περιορίζεται κατά 60-70% ο κίνδυνος θανάτου από καρκίνο. Στο πρόσφατο Παγκόσμιο Συνέδριο Χειρουργικής της Παχυσαρκίας (IFSO Σεπτέμβριος 2007) που έλαβε χώρα στο Πόρτο της Πορτογαλίας, έμφαση δόθηκε επίσης και στις δυνατότητες της χειρουργικής για τη θεραπεία του διαβήτη. Αλλεπάλληλες επιστημονικές μελέτες ήρθαν να επιβεβαιώσουν ότι ορισμένες βαριατρικές επεμβάσεις θεραπεύουν το διαβήτη, ακόμα και σε περιπτώσεις που δεν υπάρχει εκσεσημασμένη παχυσαρκία (ΔΣΒ 30-35). Η πιθανότητα θεραπείας είναι μάλιστα μεγαλύτερη όταν το χειρουργείο πραγματοποιηθεί στα αρχικά στάδια της νόσου.

Η χειρουργική κατά της παχυσαρκίας και ειδικά η λαπαροσκοπική είναι εξαιρετικά ασφαλής με την προϋπόθεση ότι γίνεται από εξειδικευμένους στην αντιμετώπιση της παχυσαρκίας χειρουργούς σε καλά ενημερωμένους ασθενείς. Αυτά τα χειρουργεία γίνονται πρώτιστα για τη βελτίωση της υγείας και αξίζει να μνημονευτεί ότι χάρη στις βαριατρικές επεμβάσεις οι επιπλοκές της παχυσαρκίας και η θνητότητα μπορούν να μειωθούν κατά 89%. Το σύγχρονο θεραπευτικό οπλοστάσιο περιλαμβάνει απλές (δακτύλιος) και περίπλοκες χειρουργικές τεχνικές (γαστροπλαστική sleeve και παρακαμπτήριες επεμβάσεις τύπου by-pass). Ολες σχεδόν είναι αναστρέψιμες και καθεμία έχει τα δικά της πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα. Οι επεμβάσεις παράκαμψης του εντέρου, λόγου χάριν (χολοπαγκρεατική και γαστρικό by-pass), προσφέρουν θεραπεία του διαβήτη στο 80% των περιπτώσεων, από τον πρώτο μήνα. Για το λόγο αυτό η χειρουργική πρέπει να ανταποκρίνεται στις ανάγκες του ασθενούς, δηλαδή να εξατομικεύεται. Παράγοντες όπως το ιατρικό ιστορικό, η ηλικία, το αρχικό βάρος, οι διαιτολογικές προτιμήσεις και το περιβάλλον παίζουν καθοριστικό ρόλο για το αποτέλεσμα. Το γεγονός ότι δεν υπάρχει πλήρης ομοφωνία ως προς τις ενδείξεις της καθεμιάς από τις σύγχρονες τεχνικές οφείλεται στο ότι οι περισσότεροι χειρουργοί έχουν εμπειρία ή προτίμηση σε συγκεκριμένες μόνον επεμβάσεις.

Με την ευκαιρία θα ήθελα να τονίσω ότι υπάρχουν δυστυχώς ακόμη και σήμερα πολλοί που έχουν λανθασμένες αντιλήψεις ή αντιμετωπίζουν τη βαριατρική χειρουργική με προκατάληψη. Κάθε μέρα συνταγογραφούνται φάρμακα για διαβήτη και υπέρταση σε χιλιάδες ασθενείς που πάσχουν από παχυσαρκία, αλλά λιγότερο από το 20% των ιατρών μπαίνει στον κόπο μιας απλής ενημέρωσης σχετικά με τις σύγχρονες μεθόδους απώλειας βάρους. Οι βαριατρικές επεμβάσεις δεν είναι βέβαια άμοιρες επιπλοκών, αλλά σε έμπειρα χέρια η θνητότητα σήμερα έχει σχεδόν εκμηδενιστεί. Οσοι ενδιαφέρονται θα πρέπει να ξέρουν ότι η επιλογή μιας βαριατρικής επέμβασης πρέπει να γίνεται μόνο σε συνεργασία με εξειδικευμένο χειρουργό και έπειτα από πλήρη ενημέρωση για όλες τις διεθνώς αποδεκτές επεμβάσεις. Γιατί τελικά μόνον η ενημέρωση, η σωστή επιλογή και η καλή συνεργασία του γιατρού με τον ασθενή μπορούν να εξασφαλίσουν την επιτυχία.

Ο δακτύλιος
Ο γαστρικός δακτύλιος είναι ένα εμφύτευμα από σιλικόνη που τοποθετείται στο ανώτερο μέρος του στομάχου. Με το γαστρικό δακτύλιο το στομάχι παίρνει σχήμα κλεψύδρας, αφήνοντας ένα μικρό θύλακο να υποδέχεται την τροφή. Με το σφίξιμο του δακτυλίου (ρύθμιση) η διέλευση της τροφής προς το στομάχι καθυστερεί με αποτέλεσμα τη γρήγορη πλήρωση του θυλάκου και την επιβεβλημένη ανάγκη διακοπής του γεύματος. Ο δακτύλιος είναι ένα υδραυλικό σύστημα και για τις ρυθμίσεις απαιτείται παρακέντηση και έγχυση φυσιολογικού ορού στην ειδική θυρίδα που εμφυτεύεται στο υποδόριο της κοιλιάς. Η απώλεια βάρους με γαστρικό δακτύλιο εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη συνεργασία του ασθενούς. Η μέση απώλεια βάρους είναι της τάξης του 55% του πλεονάζοντος, στο 75% των ασθενών.

Γαστροπλαστική
Η λαπαροσκοπική γαστροπλαστική Sleeve είναι μια νεότερη λαπαροσκοπική επέμβαση γαστρικού περιορισμού. Εδώ ο περιορισμός της χωρητικότητας του στομάχου είναι πραγματικός και όχι τεχνητός. Ο στόμαχος παίρνει μορφή σωλήνα χωρητικότητας 100 γραμμαρίων ή λιγότερο, χωρίς να διαταράσσονται η νεύρωση και η φυσιολογική του λειτουργία. Με την αφαίρεση του γαστρικού θόλου αναστέλλεται η έκκριση γκρελίνης και περιορίζεται σημαντικά η πείνα. Η αίσθηση κορεσμού είναι απολύτως φυσιολογική, χωρίς φαινόμενα απόφραξης και εμέτων. Η απόδοση της επέμβασης είναι παραπλήσια αυτής του γαστρικού by-pass, με μέση απώλεια βάρους 65% του πλεονάζοντος στο 90% των ασθενών. Η ικανοποίηση των ασθενών από το αποτέλεσμα είναι η μεγαλύτερη (90%) από οποιαδήποτε άλλη επέμβαση κατά της παχυσαρκίας, ενώ δεν υπάρχουν απώτερες επιπλοκές.

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 19/02/2008