Ετσι για να τα λέμε....

Τι είναι Μεγάλη Εβδομάδα;

Η Μεγάλη Εβδομάδα είναι η εβδομάδα πριν το Πάσχα (από την Κυριακή των Βαϊων το βράδυ μέχρι το Μ. Σάββατο) και ονομάζεται «Μεγάλη», όχι γιατί έχει περισσότερες μέρες ή ώρες από τις άλλες εβδομάδες, αλλά γιατί τα γεγονότα όπου τελούνται και βιώνονται στους Ιερούς Ναούς είναι κοσμοσωτήρια για τον άνθρωπο!

Πώς βιώνεται ο λειτουργικός χρόνος τη Μεγάλη εβδομάδα;
Η Εκκλησία από την μεγάλη της φιλανθρωπία, για να μπορέσουν όσο είναι δυνατόν περισσότεροι πιστοί να συμμετέχουν στις Ακολουθίες, επέτρεψε από την αρχή της Μ. Εβδομάδας, να ψάλλεται ο Όρθρος της επόμενης ημέρας. (π.χ. την Κυριακή των Βαϊων το βράδυ ψάλλεται ο Όρθρος της Μεγάλης Δευτέρας).

Τι τελείται τις ημέρες της Μεγάλης Εβδομάδας;
Οι τέσσερις πρώτες ημέρες μας προετοιμάζουν πνευματικά για το θείο δράμα και οι Ακολουθίες ονομάζονται «Ακολουθίες του Νυμφίου».
Μεγάλη Δευτέρα (Κυριακή Βαϊων βράδυ):
Την Μεγάλη Δευτέρα κυριαρχούν δύο γεγονότα:
α) Η ζωή του Ιωσήφ του 11ου γιού του Πατριάρχη Ιακώβ, του ονομαζόμενου Παγκάλου, δηλαδή του ωραίου στο σώμα και τη ψυχή. Ο Ιωσήφ προεικονίζει με την περιπέτειά του (που πουλήθηκε σκλάβος στην Αίγυπτο) τον ίδιο τον Χριστό και το πάθος Του.
β) Το περιστατικό της άκαρπης συκιάς που ξέρανε ο Χριστός (Ματθ. 21, 18-22):
Συμβολίζει την Συναγωγή των Εβραίων και γενικά την ζωή του Ισραηλιτικού λαού που ήταν άκαρποι από καλά έργα.

Μεγάλη Τρίτη (Μεγάλη Δευτέρα βράδυ):
Την Μεγάλη Τρίτη θυμόμαστε και ζούμε δύο παραβολές:
α) Των δέκα παρθένων (Ματθ. 25,1-13) που μας διδάσκει να είμαστε έτοιμοι και γεμάτοι από πίστη και φιλανθρωπία.
β) Των Ταλάντων (Ματθ. 25,14-30), που μας διδάσκει να είμαστε εργατικοί και πρέπει να καλλιεργούμε και να αυξήσουμε τα πνευματικά μας χαρίσματα.

Μεγάλη Τετάρτη (Μεγάλη Τρίτη βράδυ):
Η Μεγάλη Τετάρτη είναι αφιερωμένη στην αμαρτωλή γυναίκα (Λουκ. 7,47), που μετανιωμένη άλειψε τα πόδια του Κυρίου με μύρο και συγχωρήθηκε για τα αμαρτήματά της, γιατί έδειξε μεγάλη αγάπη και πίστη στον Κύριο. Ψάλλεται το περίφημο τροπάριο (δοξαστικό) της Υμνογράφου Μοναχής Κασσιανής.
Τὸ Μυστήριο τοῦ Ἁγίου Εὐχελαίου.

Τὸ Εὐχέλαιο ἢ Ἅγιο Ἔλαιο εἶναι τὸ τελευταῖο μυστήριο καὶ εἶναι καὶ αὐτὸ θεοσύστατο, γιὰ τὸ ὁποῖο ὑπάρχει στὴν Ἁγία Γραφὴ σαφὴς παραγγελία τοῦ ἁγίου ἀποστόλου Ἰακώβου τοῦ Ἀδελφοθέου νὰ γίνεται. Ὑπάρχουν καὶ στὴν Ἱερὴ Παράδοση μαρτυρίες, ὅτι ἀνέκαθεν γινόταν ὡς μυστήριο τῆς Ἐκκλησίας. Ἡ παραγγελία καὶ σύσταση τοῦ Ἀδελφοθέου εἶναι αὐτή: “ἀσθενεῖ τὶς ἐν ὑμίν; προσκαλεσάσθω τοὺς πρεσβυτέρους τῆς ἐκκλησίας, καὶ προσευξάσθωσαν ἐπ’ αὐτὸν ἀλείψαντες αὐτὸν ἐλαίω ἐν τῷ ὀνόματι τοῦ Κυρίου• καὶ ἡ εὐχὴ τῆς πίστεως σώσει τὸν κάμνοντα (τὸν ἄρρωστο δηλαδή), καὶ ἐγερεῖ αὐτὸν ὁ Κύριος• κὰν ἁμαρτίας ἢ πεποιηκῶς, ἀφεθήσεται αὐτῶ.” (Ἰακ. ἐ’ 14-15). Ἀπὸ τὴν Ἱερὴ Παράδοση ἔχουμε μαρτυρίες τοῦ Ὠριγένη καὶ τοῦ ἁγίου Χρυσοστόμου, οἱ ὁποῖοι ἀναφέρουν, ὅτι τὸ μυστήριο αὐτὸ γινόταν καὶ ἡ χρίση μὲ ἅγιο ἔλαιο τῶν ἀσθενῶν μάλιστα λάμβανε χώρα συνδυασμένη μὲ μετάνοια καὶ ἐξομολόγηση.

Ἀπὸ αὐτὰ φαίνεται καὶ ποιὸς εἶναι ὁ ἱερὸς σκοπὸς τοῦ μυστηρίου αὐτοῦ. Πρῶτον, ἡ σωματικὴ θεραπεία καὶ ἴαση τοῦ ἀσθενῆ• “καὶ ἡ εὐχὴ τῆς πίστεως σώσει τὸν κάμνοντα, καὶ ἐγερεῖ αὐτὸν ὁ Κύριος”, λέει ὁ θεῖος Ἰάκωβος. Καὶ δεύτερον, ἡ συγχώρηση τῶν ἁμαρτιῶν του, ἀφοῦ βέβαια γίνεται καὶ ἐξομολόγηση μαζὶ μὲ τὸ εὐχέλαιο. Εἶναι ἀναγκαία καὶ ἐδῶ ἡ ἐξομολόγηση τοῦ ἀρρώστου, ἀλλὰ καὶ τῶν οἰκείων του ἀκόμη ποὺ κάνουν τὸ Εὐχέλαιο γιὰ τὴν ἴαση καὶ θεραπεία του, διότι εἶναι πιθανὸ νὰ ἔχει ὑποπέσει σὲ ἁμαρτήματα ὁ ἀσθενὴς καὶ αὐτὲς οἱ ἁμαρτίες του νὰ στέκουν ἀφορμὴ καὶ αἰτία τῆς ἀσθένειάς του. Πρέπει λοιπὸν νὰ φύγει ἡ αἰτία τῆς ἀσθένειας, γιὰ νὰ ἐπέλθει καὶ μὲ τὴ χάρη τοῦ Εὐχελαίου ἡ θεραπεία ἀπὸ τὴν ἀσθένεια. Ἀλλὰ καὶ τῶν οἰκείων καὶ συγγενῶν του εἶναι πρὸς αὐτὸ ἀναγκαία ἡ ἐξομολόγηση, διότι χρειάζεται καὶ αὐτοὶ ποὺ ζητοῦν τὴ θεραπεία τοῦ ἀρρώστου τους νὰ εἶναι μετανοημένοι καὶ ἐξομολογημένοι. Τότε πιάνει καὶ ὁ λόγος τοῦ Ἀποστόλου ποὺ λέει• “κὰν ἁμαρτίας ἢ πεποιηκῶς, ἀφεθήσεται αὐτώ”, πάλι κατὰ τὸ λόγο τοῦ Ἰακώβου. Λέει καὶ μία εὐχὴ τοῦ ἱεροῦ μυστηρίου• “Πάτερ ἅγιε, ἰατρὲ τῶν ψυχῶν καὶ τῶν σωμάτων, ὁ πέμψας τὸν μονογενῆ σου Υἱόν, τὸν Κύριον ἠμῶν Ἰησοῦν Χριστόν, πάσαν νόσον ἰώμενον καὶ ἐκ θανάτου λυτρούμενον, ἴασαι καὶ τὸν δοῦλον σου (τοῦτον) ἐκ τῆς περιεχούσης αὐτὸν σωματικῆς καὶ ψυχικῆς ἀσθενείας, καὶ ζωοποίησον αὐτὸν διὰ τῆς χάριτος τοῦ Χριστοῦ σού”.

Στὸ μυστήριο τοῦ Εὐχελαίου τὰ ὁρατὰ στοιχεῖα εἶναι τὸ λάδι, ἡ εὐχὴ τῆς Ἐκκλησίας καὶ ἡ σταυροειδὴς χρίση τοῦ ἀσθενοῦς μὲ τὸ ἅγιο ἔλαιο. Ἀόρατο δὲ ἡ ἀόρατη θεία Χάρη, ἡ ὁποία καὶ τὸν ἀσθενῆ θεραπεύει, ἂν αὐτὸ εἶναι τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ, καὶ τὴν ἄφεση ἁμαρτιῶν χορηγεῖ μὲ τὴν προϋπόθεση ποὺ ἀναφέραμε, τῆς μετάνοιας καὶ ἐξομολόγησης. Πρὸς διασαφήνιση αὐτοῦ λέει καὶ ἡ Ὀρθόδοξη ὁμολογία τοῦ Μογίλα, ὅτι “καλὸν καὶ πάντοτε ἡ θεραπεία τοῦ σώματος νὰ μὴ γίνεται, ἀλλ’ ἡ ἄφεσις τῶν ἁμαρτιῶν τῆς ψυχῆς πάντοτε εἰς τὸν μετανοοῦντα ἀκολουθεί”.
Οἱ Λατίνοι τὸ μυστήριο τοῦ Εὐχελαίου τὸ κάνουν μόνο σὲ ὅσους εἶναι βαριὰ ἀσθενεῖς καὶ ἑτοιμοθάνατοι. Ἐμεῖς οἱ Ὀρθόδοξοι τὸ κάνουμε πάντοτε, καὶ σὲ ἐλαφρὲς ἀκόμη ἀσθένειες, καὶ μάλιστα τὴ Μεγάλη Τετάρτη τὸ ἀπόγευμα γιὰ ὅλους τους πιστούς, ἀσθενεῖς καὶ ὑγιεῖς, καὶ ὅλοι χριόμαστε ἀπὸ τοὺς ἱερεῖς μας μὲ τὸ ἅγιο ἔλαιο “εἰς ἴασιν ψυχῆς καὶ σώματος”. Ἀλλὰ καὶ τότε προαιρετικὸ εἶναι τὸ μυστήριο καὶ ὄχι ὑποχρεωτικό. Δηλαδὴ μετέχει σὲ αὐτὸ ὅποιος θέλει καὶ αἰσθάνεται τὴν ἀνάγκη. Καλὸ ὅμως εἶναι ὅλοι νὰ μετέχουμε καὶ ὅλοι νὰ παίρνουμε τὴν ἁγία χρίση, διότι μυστήριο τῆς ἁγίας μας Ἐκκλησίας εἶναι καὶ πάντοτε ὠφέλεια προξενεῖ στὸν πιστὸ καὶ εὐλαβῆ Χριστιανό. Ἰδιαιτέρως τὸ κάνουμε τὸ μυστήριο τοῦ Εὐχελαίου σὲ ὅσους ψυχορραγοῦν καὶ ἀντιμετωπίζουν τὸ θάνατο, γιὰ νὰ ἐνισχυθεῖ ἡ ψυχὴ στὸν τελευταῖο κατὰ τοῦ θανάτου ἀγώνα της.

Μεγάλη Πέμπτη (Μεγάλη Τετάρτη βράδυ):
Την Μεγάλη Πέμπτη γιορτάζουμε 4 γεγονότα :
α) Τον Ιερό Νιπτήρα, το πλύσιμο δηλαδή των ποδιών των μαθητών από τον Κύριο, δείχνοντας για το ποια πρέπει να είναι η διακονία των πιστών στην Εκκλησία.
β) Τον Μυστικό Δείπνο, δηλαδή την παράδοση του Μυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας.

γ) Την Προσευχή του Κυρίου, στο Όρος των Ελαιών και
δ) την Προδοσία του Ιούδα, δηλαδή την αρχή του Πάθους του Κυρίου.

Μεγάλη Παρασκευή (Μεγάλη Πέμπτη βράδυ):
Την Μεγάλη Παρασκευή έχουμε την Κορύφωση του θείου δράματος, τελείται η «Ακολουθία των Παθών» και θυμόμαστε και βιώνουμε τα Σωτήρια και φρικτά Πάθη του Κυρίου και Θεού μας. Δηλαδή:
α) Τα πτυσίματα
β) τα μαστιγώματα
γ) τις κοροϊδίες
δ) τους εξευτιλισμούς
ε) τα κτυπήματα
στ) το αγκάθινο στεφάνι και κυρίως την
ζ) Σταύρωση και
η) τον θάνατο του Χριστού μας.

Την Μεγάλη Παρασκευή το βράδυ (ημερολογιακά) ψάλλονται τα Εγκώμια και έχουμε την περιφορά του Επιταφίου!

Κυριακή του Πάσχα (Μ. Σάββατο πρωϊ και νύχτα από τις 12.00 π.μ):

Το Μεγάλο Σάββατο (ημερολογιακά) το πρωϊ, έχουμε την λεγόμενη «1η Ανάσταση», δηλαδή το προανάκρουσμα της Αναστάσεως που μεταδίδουν οι ύμνοι και της προσμονής της λυτρώσεως όλης της κτίσεως από την φθορά και τον θάνατο!
Το Μεγάλο Σάββατο στις 12.00 (δηλαδή ουσιαστικά την Κυριακή), έχουμε την ζωηφόρο Ανάσταση του Κυρίου μας, την ήττα του θανάτου και της φθοράς και την αφή του Αγίου Φωτός στον κόσμο από το Πανάγιο Τάφο.

Κυριακή του Πάσχα στις 11.00 π.μ. ή το απόγευμα, τελείται ο «Εσπερινός της Αγάπης», όπου σε πολλές γλώσσες διαβάζεται το Ιερό Ευαγγέλιο και διατρανώνεται παγκοσμίως η νίκη του θανάτου και η εποχή της Καινούριας Διαθήκης, της χαράς και της Αναστάσιμης ελπίδας.

Ποιο είναι το βαθύτερο νόημα των Παθών και της Αναστάσεως για όλους εμάς τους Πίστους;
Οι πιστοί βιώνουμε τα πάθη και την ανάσταση Του Χριστού συμμετέχοντας ενεργά σε αυτά με «συμπόρευση», «συσταύρωση» και «συνανάσταση»! Ο Χριστός με την θέληση του (εκουσίως), έπαθε και ανέστη για να σωθούμε όλοι εμείς! Αυτό σημαίνει ότι δεν λυπούμαστε «μοιρολατρικά» για το Πάθος του, αλλά για τις δικές μας αμαρτίες και αφού μετανοιώνουμε ειλικρινώς μπορούμε την αντικειμενική σωτηρία που χάραξε ο Χριστός να την κάνουμε και υποκειμενική - προσωπική σωτηρία!

Μεγάλη Τετάρτη - Της αλειψάσης τον Κύριον μύρω

Κατά την Μεγάλη Τετάρτη επιτελούμε ανάμνηση του γεγονότος της αλείψεως του Κυρίου με μύρο από μια πόρνη γυναίκα. Επίσης φέρεται στη μνήμη μας, η σύγκλιση του Συνεδρίου των Ιουδαίων, του ανωτάτου δηλαδή Δικαστηρίου τους, προς λήψη καταδικαστικής αποφάσεως του Κυρίου, καθώς και τα σχέδια του Ιούδα για προδοσία του Διδασκάλου του.

Δύο μέρες πριν το Πάσχα, καθώς ο Κύριος ανέβαινε προς τα Ιεροσόλυμα, κι ενώ βρισκόταν στο σπίτι στου λεπρού Σίμωνα, τον πλησίασε μια πόρνη γυναίκα κι άλειψε το κεφάλι Του με πολύτιμο μύρο. Η τιμή του ήταν γύρω στα τριακόσια δηνάρια, πολύτιμο άρωμα και...

γι' αυτό οι μαθητές την επέκριναν και περισσότερο απ' όλους ο Ιούδας. Γνώριζαν οι μαθητές καλά πόσο μεγάλο ζήλο έδειχνε πάντοτε ο Χριστός για την ελεημοσύνη προς τους φτωχούς. Ο Χριστός όμως την υπερασπίσθηκε, για να μην αποτραπεί απ' το καλό της σκοπό. Ανέφερε μάλιστα και τον ενταφιασμό Του, προσπαθώντας να αποτρέψει τον Ιούδα από τη προδοσία, αλλά μάταια. Τότε απέδωσε στη γυναίκα την μεγάλη τιμή να διακηρύσσεται το ενάρετο έργο της σε ολόκληρο την οικουμένη.

Ο Ιερός Χρυσόστομος υποστηρίζει ότι δύο ήταν οι γυναίκες που άλειψαν με μύρο τον Κύριο. Οι τρεις πρώτοι Ευαγγελιστές αναφέρουν μια και την ίδια γυναίκα, που πήρε την ονομασία πόρνη. Ο Ευαγγελιστής Ιωάννης όμως κάνει λόγο για άλλη γυναίκα, αξιοθαύμαστη και σεμνή, τη Μαρία την αδελφή του Λαζάρου, που άλειψε τα άχραντα πόδια Του σκουπίζοντας τα με τις τρίχες των μαλλιών της.

Η Αγία και Μεγάλη Πέμπτη.
Το βράδυ της ημέρας αυτής, που ήταν η προ των αζύμων ημέρα, δηλαδή παραμονή του Εβραϊκού Πάσχα, ο Ιησούς δείπνησε στην πόλη με τους δώδεκα Μαθητές του. Ευλόγησε το ψωμί και το κρασί και μ’ αυτό τον τρόπο παρέδωσε το Mυστήριο της Θείας Ευχαριστίας, η οποία θα τελείται στο διηνεκές ως η αέναη παρουσία Του στην Εκκλησία.
Αφού κάθισαν στο τραπέζι του δείπνου, ο Κύριος θέλησε κατ’ αρχήν να ξεκαθαρίσει την υπόθεση του προδότη μαθητή. Δεν ήταν δυνατόν να καθίσει ο άνομος εκείνος μαζί τους στην παράδοση του Μυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας, πολλώ δε μάλλον να κοινωνήσει σε αυτό.
Λέγει λοιπόν «Εις εξ’ υμών παραδώσει με, ο εσθίων μετ’ εμού» (Μάρκ.14:18, Ιωάν.13:22). Τα λόγια αυτά έφεραν αναστάτωση στους μαθητές. Δεν περίμεναν να ακούσουν τέτοια φοβερή αγγελία και άρχισαν να διερωτώνται ποιος είναι αυτός. Ο αγαπημένος μαθητής Ιωάννης πέφτοντας στον τράχηλο του Διδασκάλου ρώτησε εξ’ ονόματος όλων: «Κύριε τις εστιν»; και ο Κύριος απάντησε: «Εκείνος εστιν ω εγώ βάψας το ψωμίον επιδώσω» (Ιωάν.13:26). Και βουτώντας τεμάχιο άρτου στο φαγητό το έδωσε στον Ιούδα. Αυτός το έφαγε και μετά από αυτό «εισήλθεν εις εκείνον ο Σατανάς» (Ιωάν.13:27).
Ο Ιησούς του είπε: «ό ποιείς, ποίησον τάχιον» (Ιωάν.13:27). Ο προδότης μαθητής έφυγε βιαστικά, απομακρυνθείς για πάντα από τη χορεία των μαθητών και από την κοινωνία του Θείου Διδασκάλου. «Ην δε νύξ» προσθέτει ο Ιωάννης. «Νυξ πραγματική, τονίζει σύγχρονος συγγραφέας, αλλά και νυξ πνευματική εν τη ψυχή του Ιούδα, εν η το φως του θείου Πνεύματος δια παντός εσβέσθη».
Μετά από αυτό ο Κύριος προέβη στη σύσταση του Μυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας. Έλαβε άρτο και αφού ευχαρίστησε έκοψε αυτόν σε τεμάχια και έδωκε στους μαθητές του λέγοντας: «Λάβετε, φάγετε, τούτο εστι το σώμα μου», το αληθινό το πραγματικό, «το υπέρ υμών διδόμενον» (Λουκ.22:19). Ύστερα πήρε το ποτήριο της ευλογίας, που ήταν γεμάτο με οίνο και αφού ανέπεμψε ευχαριστήριο δέηση στο Θεό Πατέρα έδωκε στους μαθητές Του λέγοντας: «Πίετε εξ αυτού πάντες΄ τούτο γαρ εστι το αίμα μου, το της Καινής Διαθήκης, το περί πολλών εκχυνόμενον εις άφεσιν αμαρτιών» (Ματθ.26:28, Μάρκ.14:24).
Τότε, ο Κύριος αποσύρεται στο όρος των Ελαιών, όπου μόνος του προσεύχεται γονατιστός και ο ιδρώτας του σαν κόμβοι πηκτού αίματος, πέφτουν στη γη. Προσεύχεται στον Ουράνιο Πατέρα για την ενότητα των μαθητών Του. Δεν εύχεται να τους άρει από τον κόσμο, αλλά να τους διαφυλάξει από τον πονηρό και τα έργα του. Είναι η περίφημη αρχιερατική προσευχή του Κυρίου.
Μόλις τελειώνει την προσευχή, φτάνει ο Ιούδας με τους στρατιώτες και πολύ όχλο. Αφού φίλησε τον Κύριο στο πρόσωπο, τον παραδίδει. Συλλαμβάνεται λοιπόν ο Ιησούς και οδηγείται δεμένος στους Αρχιερείς Άννα και Καϊάφα. Οι Μαθητές σκορπίζονται και ο θερμόαιμος Πέτρος, που τον είχε ακολουθήσει μέχρι την αρχιερατική αυλή, τον αρνείται και αυτός λίγο πριν αλέκτωρ λαλήσει τρεις φορές.
Ο Κύριος οδηγείται μπροστά στο παράνομο συνέδριο και εξετάζεται για τους Μαθητές του και τη διδασκαλία του. Εξορκίζεται στον Θεό να πει αν ο ίδιος είναι πράγματι ο Χριστός και λέγοντας την αλήθεια, κρίνεται ένοχος θανάτου, επειδή δήθεν βλαστήμησε. Στη συνέχεια τον φτύνουν στο πρόσωπο, τον χαστουκίζουν και τον εμπαίζουν με κάθε τρόπο όλη τη νύχτα μέχρι το πρωί.

ΚΥΡΙΕ ΕΛΕΗΣΟΝ!!!...... ΜΝΗΣΘΗΤΙ ΜΟΥ ΚΥΡΙΕ ΟΤΑΝ ΕΛΘΕΙΣ ΕΝ ΤΗ ΒΑΣΙΛΕΙΑ ΣΟΥ.....!!!!!!