26 Αυγούστου

[1071]

το 1071... οι Σελτζούκοι Τούρκοι νικούν τους Βυζαντινούς στη Μάχη του Ματζικέρτ.
 
το 1346... κατά τη διάρκεια του Εκατονταετούς Πολέμου ανάμεσα στους Γάλλους και τους Άγγλους γίνεται η Μάχη του Κρεσί.
 
το 1429... η Ζαν ντ' Αρκ μπαίνει στο Παρίσι.
 
το 1498... ο πάπας Αλέξανδρος ΣΤ' παραγγέλλει στον Μιχαήλ Άγγελο να κατασκευάσει το γλυπτό "Πιετά" (Η Μαρία θρηνούσα το νεκρό Ιησού). Το περίφημο έργο ολοκληρώθηκε 3 χρόνια αργότερα.
 
το 1740... γεννιέται ο Γάλλος έμπορος Ζοζέφ Μονγκολφιέ, που εφηύρε το αερόστατο.
 
το 1743... γεννιέται ο Γάλλος χημικός Αντουάν Λαβουαζιέ.
 
το 1789... εγκρίνεται από την Εθνοσυνέλευση στις Βερσαλλίες, η Συνθήκη για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και του Πολίτη.
 
το 1839... οι Αφρικανοί σκλάβοι του δουλεμπορικού Amistad που είχαν πραγματοποιήσει εξέγερση εν πλω και είχαν πάρει στα χέρια τους τον έλεγχο του πλοίου, συλλαμβάνονται από τις αμερικανικές αρχές κοντά στο Λονγκ Άιλαντ.
 
το 1847... η Λιβερία αποκτά την ανεξαρτησία της.
 
το 1858... αποστέλλονται οι πρώτες ειδήσεις με τηλέγραφο.
 
το 1883... εκρήγνυται στο νησί Ρακάτα της Ινδονησίας το ηφαίστειο Κρακατόα.
 
το 1898... γεννιέται η Αμερικανίδα συλλέκτρια έργων τέχνης Πέγκι Γκούκενχαιμ.
 
το 1901... ο αυστροουγγρικός Τύπος προειδοποιεί για ρωσικά στρατιωτικά γυμνάσια στα Βαλκάνια.
 
το 1910... ανακοινώνεται η χρησιμότητα των Ακτίνων Χ στη διερεύνηση των ασθενειών του λάρυγγα.
 
το 1910... γεννιέται στα Σκόπια η αλβανικής καταγωγής Άγκνες Γκόντσα Μπογιατζίου, καθολική μοναχή, που ως Μητέρα Τερέζα, άφησε εποχή για το φιλανθρωπικό της έργο στην Ινδία. Βραβεύτηκε με το Νόμπελ Ειρήνης.
 
το 1911... στην Πενσιλβάνια των ΗΠΑ, λαθεμένος συναγερμός πυρκαγιάς στο Κάνονσμπουργκ, προκαλεί πανικό. Είκοσι πέντε άτομα χάνουν τη ζωή τους κι άλλα 50 τραυματίζονται.
 
το 1914... γεννιέται ο Αργεντινός συγγραφέας Χούλιο Κορτάσαρ.
 
το 1914... οι Γερμανοί κατατροπώνουν τους Ρώσους στη μάχη του Τάνενμπεργκ.
 
το 1920... οι Αμερικανίδες εξασφαλίζουν το δικαίωμα της ψήφου με τη 19η τροποποίηση του αμερικανικού συντάγματος.
 
το 1921... γεννιέται ο δημοσιογράφος Μπέντζαμιν Μπράντλεϊ, υπήρξε διευθυντής της αμερικανικής εφημερίδας Washington Post, κατά τη διάρκεια της αποκάλυψης του σκανδάλου Γουοτεργκέιτ
 
το 1921... στη Γερμανία, ο πρώην υπουργός Οικονομικών Ματίας Ερτσμπέργκερ δολοφονείται από υπερεθνικιστές.
 
το 1923... η Ελλάδα επικυρώνει τη Συνθήκη Ειρήνης της Λοζάννης με νομοθετικό διάταγμα.
 
το 1935... γεννιέται η Geraldine Anne Ferraro, η πρώτη γυναίκα υποψήφια αντιπρόεδρος των ΗΠΑ (υποψήφια των Δημοκρατικών)
 
το 1939... το Ράιχ απαιτεί από τη Βρετανία να σταματήσει τη συμμαχία με την Πολωνία.
 
το 1940... αεροπλάνα της ΡΑΦ επιτίθενται εναντίον του Βερολίνου. "Βαρύτατο πλήγμα" καταγράφουν οι Γερμανοί.
 
το 1942... στη Γερμανία, οι Σοβιετικοί εξαπολύουν αεροπορικές επιδρομές στο Ντάντσιχ, το Βερολίνο και το Στέτιν.
 
το 1943... οι ΗΠΑ και η Βρετανία αναγνωρίζουν την Επιτροπή Εθνικής Απελευθέρωσης του Ντε Γκολ στο Αλγέρι.
 
το 1944... ο στρατηγός Σαρλ ντε Γκολ κάνει την είσοδο του στο Παρίσι.
 
το 1945... πεθαίνει ο Γερμανός συγγραφέας και ποιητής Franz Werfel.
 
το 1957... η Σοβιετική Ένωση ανακοινώνει ότι πραγματοποίησε επιτυχή δοκιμή διηπειρωτικού βαλλιστικού πυραύλου (ICBM).
 
το 1960... γεννιέται ο Αμερικανός σαξοφωνίστας Μπράνφορντ Μαρσάλις.
 
το 1960... ο Δανός ποδηλάτης Knut Jensen πεθαίνει στο νοσοκομείο όταν μεταφέρεται μετά από ξαφνική λιποθυμία κατά τη διάρκεια της κούρσας στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Ρώμης. Τα αίτια του θανάτου του αποδίδονται σε χρήση φαρμάκων.
 
το 1961... εγκαινιάζεται το επίσημο Hockey Hall of Fame στο Τορόντο.
 
το 1961... η Βιρμανία γίνεται η πρώτη βουδιστική Δημοκρατία.
 
το 1962... οι ΗΠΑ εκτοξεύουν το ερευνητικό διαστημόπλοιο ''Μάρινερ ΙΙ'', για να εξερευνήσει την Αφροδίτη.
 
το 1969... οι ΗΠΑ καταδικάζουν το Ισραήλ για την αεροπορική επιδρομή στο Λίβανο.
 
το 1972... αρχίζουν οι Ολυμπιακοί Αγώνες του Μονάχου
 
το 1974... πεθαίνει ο Αμερικανός αεροπόρος Τσαρς Λιντμπεργκ, ο πρώτος που διέσχισε μόνος του τον Ατλαντικό Ωκεανό.
 
το 1975... πεθαίνει ο αυτοκράτορας της Αιθιοπίας Χαϊλέ Σελασιέ.
 
το 1977... η Ανατολικογερμανίδα Rosemary Akerman είναι η πρώτη γυναίκα που πηδάει 2 μέτρα στο ύψος στο Βερολίνο και ο Eddy Moses χάνει από τον Γερμανό Harald Schmid στα 400μ εμπόδια. Για τον Moses όμως αυτή θα είναι η τελευταία του ήττα αφού θα ακολουθήσει ένα σερί 122 νικών για μια 10ετία έως τι 4/6/87 όταν ο Danny Lee Harris θα τον κερδίσει στη Μαδρίτη.
 
το 1977... πεθαίνει ο Γερμανός συγγραφέας Χανς Αουγούστου Ρέι. Αυτός και η σύζυγος του, Μάργκρετ, υπήρξαν συγγραφείς παιδικών βιβλίων. Έγιναν γνωστοί για τη σειρά παιδικών βιβλίων "Ο περίεργος Γιώργος"
 
το 1978... ανεβαίνει στον παπικό θρόνο ο πάπας Ιωάννης Παύλος Β'.
 
το 1978... πεθαίνει ο Γάλλος ηθοποιός Σάρλ Μπουαγιέ.
 
το 1979... μάχες μεταξύ ανταρτών και κυβερνητικών δυνάμεων στη Ροδεσία έχουν ως αποτέλεσμα το θάνατο 49 ατόμων.
 
το 1983... ψηφίζεται στο τμήμα διακοπών της ελληνικής Βουλής το νομοσχέδιο για το ΕΣΥ.
 
το 1986... μία πρωτοφανής τραγωδία συγκλονίζει το Καμερούν. Χίλια επτακόσια άτομα χάνουν τη ζωή τους από τα τοξικά αέρια που εκλύονται από την ηφαιστειακή λίμνη του Νίος.
 
το 1987... ο Πρόεδρος Ρόναλντ Ρέιγκαν, ανακηρύσσει την 11η Σεπτεμβρίου του 1987 ως την ημέρα του αριθμού της Άμεσης Βοήθειας (9-1-1) . Μία τραγική χρονική συγκυρία, μιας και δεκατέσσερα χρόνια αργότερα, λαμβάνουν χώρα οι επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου (9-11, όπως που θέτουν σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης όλη την χώρα
 
το 1988... ο Ιρανός πρόσφυγας Μερχάν Καρίμι Νασέρι, φθάνει στο αεροδρόμιο Σαρλ ντε Γκολ της Γαλλίας
 
το 1989... η Εθνική ομάδα παίδων κατακτά το 10ο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Μπάσκετ νικώντας στην Κουένκα της Ισπανίας την Γιουγκοσλαβία με 81-79.
 
το 1989... πεθαίνει ο συγγραφέας Ίρβιν Στόουν.
 
το 1990... εκλογές με ενισχυμένη αναλογική ζητάει ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, Ανδρέας Παπανδρέου.
 
το 1991... ευρωπαϊκές χώρες, με πρώτη τη Νορβηγία, αρχίζουν να αναγνωρίζουν την ανεξαρτησία των χωρών της Βαλτικής.
 
το 1992... επιβάλλεται Ζώνη Απαγόρευσης Πτήσεων στο Ιράκ (No Fly Zone), σε μία προσπάθεια να προστατευτούν οι σιίτες μουσουλμάνοι.
 
το 1992... στη Βραζιλία, ο Πρόεδρος Φερνάντο Κολόρ ντε Μέλο κατηγορείται από επιτροπή έρευνας του Κοινοβουλίου για διαφθορά.
 
το 1993... ανεξέλεγκτες μαίνονταν οι πυρκαγιές στο Μπέλες και τον Όλυμπο, έχοντας κάψει 2.000 στρέμματα δάσους.
 
το 1993... ο Ρώσος Πρόεδρος Μπόρις Γέλτσιν υπογράφει συμφωνία φιλίας με τη Τσεχική Δημοκρατία και καταδικάζει τη σοβιετική εισβολή στην Τσεχοσλοβακία το 1968.
 
το 1994... η ελληνική Κυβέρνηση καταστά σαφές ότι δεν πρόκειται να συναινέσει στη χορήγηση οικονομικής βοήθειας από την Ε.Ε στην Αλβανία, εφόσον συνεχίζεται η δίκη των στελεχών της "Ομόνοιας" και η παραβίαση των δικαιωμάτων της μειονότητας.
 
το 1995... στην Αλγερία, φανατικοί ισλαμιστές δολοφονούν και αποκεφαλίζουν τα πτώματα των συζύγων εννέα πολιτοφυλάκων.
 
το 1995... στο Σουδάν, αφήνεται ελεύθερος ο πρώην πρωθυπουργός Σαντέκ αλ Μαχντί, ο οποίος ανετράπη με πραξικόπημα το 1989, από τον αντιστράτηγο Αλ Μπασίρ.
 
το 1995... τριμερής συνάντηση των Υπουργών Εξωτερικών Ελλάδας, Βουλγαρίας και Ρουμανίας πραγματοποιείται στα Ιωάννινα.
 
το 1996... στην Αλβανία, το Σοσιαλιστικό Κόμμα (πρώην Κομμουνιστές) αποκηρύσσει το Μαρξισμό και εγκρίνει την παραμονή του φυλακισμένου ηγέτη Φάτος Νάνο στην προεδρία του κόμματος.
 
το 1997... την οργή της ελληνικής Κυβέρνησης και της αντιπολίτευσης προκαλεί η δήλωση του Ιταλού υπουργού Εξωτερικών Λαμπέρτο Ντίνι περί ύπαρξης δύο κρατών στην Κύπρο.
 
το 1999... διοργανώνεται το gala της UEFA με τις βραβεύσεις των κορυφαίων της χρονιάς. Ο Άγγλος διεθνής άσος David Beckham λαμβάνει από τα χέρια του Johan Cruijff το βραβείο του πολυτιμότερου παίκτη και από τον Michel Platini τον τίτλο του καλύτερου μέσου. Ο Γερμανός τερματοφύλακας της Μπάγερν Oliver Kahn παίρνει από τον Michael Laudrup τον τίτλο του καλύτερου τερματοφύλακα, ο Jaap Stam από τον Franco Baresi τον αντίστοιχο του αμυντικού και ο Andriy Shevchenko από τον Oleg Blochin τον τίτλο του κορυφαίου επιθετικού. Ο Rinus Michels και ο Bobby Charlton δίνουν τα βραβεία σε Alex Ferguson (καλύτερος προπονητής) και Arsene Wenger (βραβείο fair play).
 
το 1999... ο Μάικλ Τζόνσον καταρρίπτει το παγκόσμιο ρεκόρ του Butch Reynolds (43.29 από τις 17/8/99 στη Ζυρίχη) στα 400μ με 43.18. Είναι το δεύτερο παγκόσμιο ρεκόρ που σπάει ο Τζόνσον μετά απ΄αυτό των 200μ με 19.32 στην Ατλάντα.
 
το 2001... ο Νίκος Κακλαμανάκης τερματίζει πρώτος στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Mistral που διεξάγεται στη Βάρκιζα κατακτώντας για 3η φορά τον τίτλο.
 
το 2003... η αμερικανική επιτροπή διερεύνησης του δυστυχήματος του διαστημικού λεωφορείου Columbia κλείνει το φάκελο ανακοινώνοντας τα τελευταία της συμπεράσματα για τις συνθήκες του δυστυχήματος.
 
το 2003... ο μεγάλος Ελληνοαμερικανός τενίστας Pete Sampras ανακοινώνει το τέλος της αγωνιστικής του καριέρας.
 
το 2004... στο πάνθεον του ελληνικού στίβου περνά η Φανή Χαλκιά, καθώς στέφεται Χρυσή Ολυμπιονίκης στο αγώνισμα των 400μ. μετ' εμποδίων κόβοντας πρώτη το νήμα με επίδοση 52.82 στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας. Η Ελληνίδα πρωταθλήτρια πραγματοποιεί μια εκπληκτική κούρσα σ' ένα κατάμεστο Ολυμπιακό Στάδιο που κυριολεκτικά παραληρεί από ενθουσιασμό. Την ίδια μέρα μετά από ένα συγκλονιστικό παιχνίδι, που κρίθηκε στα τελευταία δευτερόλεπτα της παράτασης, (κ.α.6-6), τα κορίτσια μας του Πόλο κατακτούν το αργυρό μετάλλιο, το 4ο για τα ελληνικά χρώματα σε αυτούς τους Ολυμπιακούς Αγώνες. και το 13ο συνολικά. Οι αργυρές Ολυμπιονίκες του Κούλη Ιωσηφίδη "πέφτουν ηρωικά μαχόμενες" απέναντι σε μία υπερδύναμη του γυναικείου Πόλο, τις Ιταλίδες, Παγκόσμιες Πρωταθλήτριες του 2003, χάνοντας με ένα γκολ διαφορά, 9-10.
 

το 2004... στο πάνθεον του ελληνικού στίβου περνά η Φανή Χαλκιά, καθώς στέφεται Χρυσή Ολυμπιονίκης στο αγώνισμα των 400μ. μετ' εμποδίων κόβοντας πρώτη το νήμα με επίδοση 52.82 στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας............. ας μην σχολιασω τιι εγινε 4 χρονια μετα

[1071]

το 1071... οι Σελτζούκοι Τούρκοι νικούν τους Βυζαντινούς στη Μάχη του Ματζικέρτ.

........... και τα δεινα των Ελλήνων αρχίζουν. Δεινά που θα καταλήξουν σε αλωση της πρωτευουσάς μας Κωνσταντινούπολης το 1453, σφαγές, λεηλασίες, εξισλαμισμούς, 400 και βάλε χρονια σκλαβιάς με κεφαλικούς φόρους, παιδωμαζώματα, μαρτύρια κλπ βάσανα που δεν λένε να τελειώσουν. Ακολουθεί η επανάσταση του 1821 ύστερα απο εκατονταδες αποτυχημενες απόπειρες και η μερική απελευθέρωση του ελληνικού εδάφους ενω η μεγαλύτερη προσπάθεια απελευθέρωσης του μικρασιατικού ελληνισμού φέρνει την μεγαλύτερη καταστροφή και ξεριζωμό του ελληνικού έθνους στην ιστορία του. Τελευταια έρχεται η εισβολή στην Κύπρο το 1974. Φυσικά για τα περισσότερα δεινά ευθύνεται και ο ελληνισμός με τα διχαστικά λάθη του. Σκεφτείτε ότι ο Αυτοκράτωρας Ρωμανός ο Διογένης συγκρούστηκε στο Ματζικερτ με τους Τούρκους και 2 απο τους 3 βυζαντινούς στρατους που ειχε μαζί του των πουλησαν!!!!! και δεν συμμετετελιχαν στην συγκρουση λόγω προσωπικών φιλοδοξιών των ηγετών τους. Οταν λοιπόν αρχιζει με τετοιο τρόπο η ελληνοτουρκική ιστορία συγκρούσεων.......................συνεχιζεται.




Τουρκικό ιππίκο συγκρούεται με τους Βυζαντινούς πεζούς στο Ματζικερτ.

Ας δουμε ενα αποσπασμα της μαχης οπως το εξιστορεί ο Αγγελος Δαλασσηνος στο περιοδικό "Ιστορικες Σελίδες" τευχ. 3ο

....................Ο Ταρχανιώτης ήταν ένας έμπειρος, γενναίος στρατηγός, επικεφαλής ενός ισχυρού αποσπάσματος τουλάχιστον 20.000 βετεράνων, δύναμης ίσης με ολόκληρο τον στρατό του Αλπ Αρσλάν. Η εξαφάνισή του χωρίς κανένα ίχνος ενισχύει τις φήμες περί εσκεμμένης προδοσίας εκ μέρους του. Η θεωρία αυτή επιβεβαιώνεται ακλόνητα από την εξέλιξη των γεγονότων που θα επακολουθούσαν. Το γεγονός πάντως, ήταν ότι σχεδόν το 50% της στρατιάς του Ρωμανού τον είχε εγκαταλείψει δύο ημέρες πριν τη μάχη…

Πριν ακόμη την ημέρα της μεγάλης μάχης, ο Ρωμανός είχε χάσει τρεις από τους καλύτερους στρατηγούς του και πάνω από το ήμισυ του στρατεύματός του. Μετά από τις λιποταξίες, τις αποσκιρτήσεις και τις απώλειες, η δύναμή του είχε μειωθεί στους 25.000 άνδρες. Και όμως, η αποφασιστικότητά του να συγκρουσθεί με τον Σουλτάνο παρέμενε αλύγιστη και αξιοθαύμαστη, αν κάποιος αναλογισθεί την ιστορική ευθύνη που επωμιζόταν με τέτοιο σθένος. Η επόμενη ημέρα θα έκρινε τη μοίρα του ίδιου του Ρωμανού και δυστυχώς, ολόκληρου του Μεσαιωνικού Ελληνισμού.

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 26 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 1071

Η Εφιαλτική Ημέρα

  Από νωρίς το πρωί της Παρασκευής 26ης Αυγούστου είχαν αρχίσει οι προετοιμασίες στον αυτοκρατορικό χάρακα για τη μεγάλη μάχη. Η όποια υπεροπλία διέθετε το ελληνικό στράτευμα δεν ήταν αρκετή για να αναστρέψει το βαρύ κλίμα των όσων είχαν προηγηθεί. Ο Ρωμανός παρέτεινε την έναρξη της μάχης περιμένοντας εναγωνίως την άφιξη των δυνάμεων του Ταρχανιώτη από το Χλιάτ. Εκείνη η δύναμη θα του χάριζε τη σαφή αριθμητική υπεροχή έναντι του Σουλτάνου. Ο ήλιος είχε ήδη μεσουρανήσει και το άϋλο, παγωμένο χέρι της προδοσίας άρχισε πάλι να σφίγγει την καρδιά του. Τι μπορεί να είχε συμβεί; Ούτε ένα σημείο ζωής, ούτε ένας αγγελιαφόρος… Άνοιξε η γη και τους κατάπιε; Η αναμονή ήταν μάταιη και ίσως, επικίνδυνη: κάθε ώρα που περνούσε μπορούσε να σημαίνει την άφιξη τουρκικών ενισχύσεων. Όταν ο ήλιος άρχισε να καίει, ο Ρωμανός κατάλαβε ότι δεν μπορούσε πλέον να παρατείνει την αναμονή η οποία σκότωνε τα νεύρα των ανδρών. Δεν είχε άλλη επιλογή παρά να δώσει τη μάχη με τη μισή στρατιά.

Τότε, ξαφνικά όλα κόντεψαν να ανατραπούν. Μία πρεσβεία Τούρκων αξιωματούχων εμφανίστηκαν απροσδόκητα μπροστά στο στρατόπεδο, ζητώντας από τον Αυτοκράτορα να θέσει τους όρους του για μία συνθήκη ειρήνης! Όλοι έμειναν έκπληκτοι και η απάντηση απαιτούσε ώριμη σκέψη.

Ο Ρωμανός κάλεσε αμέσως έκτακτο συμβούλιο των αξιωματικών του. Η κίνηση των Τούρκων φανέρωνε σαφώς την μειονεκτική θέση τους και αυτός ήταν ένας πολύ καλός λόγος για να δοθεί η μάχη εκείνη τη στιγμή. Αλλά αυτός δεν ήταν ο μόνος λόγος: γνώριζε καλά ότι οι τουρκικές συνθήκες ειρήνης είχαν εξαιρετικά αμφισβητήσιμη αξία. Αργά ή γρήγορα θα ξανάρχιζαν τις επιδρομές και τότε ίσως να μην είχε την ευκαιρία να συγκεντρώσει πάλι ένα παρόμοιο στράτευμα. Πότε θα ξανάβρισκε τους Τούρκους σε τόσο μειονεκτική θέση; Εξάλλου, εάν δεχόταν την πρόταση ειρήνης του αντιπάλου του θα χάριζε στον Δούκα και τον Ψελλό την αφορμή που ζητούσαν για να τον κατηγορήσουν σαν ανίκανο και δειλό. Τα πάντα συνηγορούσαν στην απόρριψη της πρότασης και την άμεση διεξαγωγή της μάχης. Η απάντησή του προς την τουρκική πρεσβεία ήταν δικαιολογημένα αλαζονική:

«Τους όρους μου θα τους θέσω όταν στήσω τα λάβαρά μου στη σκηνή του Σουλτάνου».

Η αυτοκρατορική στρατιά παρατάχθηκε με την συνήθη τακτική, των δύο παράλληλων γραμμών, έκαστη με βάθος 3-4 ιππέων για το ιππικό και 8-10 ανδρών για το πεζικό. Στην πρώτη βρισκόταν παρατεταγμένη η κύρια δύναμη κρούσης, 20.000 ανδρών. Επικεφαλής της αριστερής πτέρυγας ήταν ο Νικηφόρος Βρυέννιος, ήδη τραυματισμένος από την συμπλοκή της προηγούμενης μέρας, με τα τάγματα των Σχολών της Δύσης: 6.000 Θράκες, Μακεδόνες και Θεσσαλοί λωρικάτοι (ιππείς). Στην δεξιά, ο πιστός συμπατριώτης του Ρωμανού, ο Καππαδόκης Θεόδωρος Αλυάτης, με άλλους 6.000 λωρικάτους από τα τάγματα της Μικράς Ασίας. Το κέντρο κρατούσε ο ίδιος ο Ρωμανός, πλαισιωμένος από 1.000 κατάφρακτους κλιβανοφόρους, 2.500 λωρικάτους του Αλάγιου (βασιλική φρουρά) και 500 Βαράγγους της σωματοφυλακής του. Στα άκρα των δύο πτερύγων της εμπροσθοφυλακής βρισκόταν ανεπτυγμένο το ελαφρύ ιππικό των Κουμάνων και Πετσενέγων μισθοφόρων, δύναμης 2.000 ιππέων ανά πτέρυγα.

Πεντακόσια μέτρα πίσω από την πρώτη γραμμή βρισκόταν η οπισθοφυλακή του Ανδρόνικου Δούκα, μία μίξη μισθοφορικού ιππικού και πεζικού, συνολικής δύναμης 5.000 ανδρών. Ρόλος της ήταν να υποστηρίξει την εμπροσθοφυλακή σε περίπτωση υποχώρησης, να κλείσει τυχόν κενά που θα δημιουργούνταν από εχθρική διάσπαση ή να αποκόψει εχθρικά τμήματα τα οποία θα επιχειρούσαν να την κυκλώσουν. Ο Ρωμανός γνώριζε τα εχθρικά του αισθήματα Δούκα και για αυτό δεν σκόπευε να εμπλέξει την εφεδρεία του στη μάχη, παρά μόνο αν τα πράγματα όδευαν προς το χειρότερο. Πίστευε ότι από εκείνη τη θέση τον εξανάγκαζε να συνεισφέρει στην νίκη, αφού η ζωή ή ο θάνατός του θα εξαρτώντο άμεσα από την έκβαση της μάχης. Όπως και να έχει πάντως, ήταν μία ολέθρια επιλογή για την οποία θα μετάνιωνε πικρά.

Παρόλα αυτά, στα μάτια ενός εξωτερικού παρατηρητή, επρόκειτο για μία άψογη παράταξη 25.000 ανδρών, η οποία είχε αποδείξει την αποτελεσματικότητά της πολλές φορές στα πεδία των μαχών. Περί την 15.00, μία ώρα αρκετά προχωρημένη για σύναψη γενικευμένης μάχης, ο Ρωμανός διέταξε τον τουβάτορα να ηχήσει την έναρξη της επίθεσης, καθώς ο πιστός στρατοπεδάρχης του και αυτόπτης μάρτυς των γεγονότων, Μιχαήλ Ατταλειάτης, παρακολουθούσε μέσα από το στρατόπεδο το επιβλητικό θέαμα του αυτοκρατορικού φουσάτου να αρχίζει τον καλπασμό. Τα φλάμουλα ανέμιζαν και οι οπλές των αλόγων σήκωναν σύννεφα σκόνης. Σε απόσταση ενός χιλιομέτρου από την εχθρική παράταξη οι τούβες σάλπισαν την έφοδο. Οι τουρμάρχες, οι δρουγγάριοι και ο ίδιος ο Αυτοκράτορας, κραύγασαν την παραδοσιακή ιαχή της μάχης:

 «Ο στρατός νικά!».

Λωρικάτοι και κλιβανάριοι προέταξαν ταυτόχρονα τα δόρατά τους, σχηματίζοντας ένα αδιαπέσραστο αιχμηρό τείχος.  Ο θυελλώδης καλπασμός των αρματωμένων αλόγων αντήχησε κατά μήκος του αμμώδους κάμπου. Το σελτζουκικό ιππικό δεν βιαζόταν να έλθει σε μετωπική σύγκρουση με το αυτοκρατορικό βαρύ ιππικό. Άρχισε να εξαπολύει βέλη από μεγάλη απόσταση, καθώς οι δύο πτέρυγες άνοιγαν γρήγορα τις γραμμές τους σε ημικύκλιο, επιχειρώντας να πλαγιοκοπήσουν τα ελληνικά άκρα. Συριγμοί από ακόντια και βέλη τέντωσαν τα νεύρα. Ο Βρυέννιος και ο Αλυάτης ανταπάντησαν με την ίδια κίνηση, στέλνοντας το δικό τους ελαφρό ιππικό να τους αναχαιτίσει. Ταυτόχρονα, τα αντίπαλα κέντρα συγκρούονταν με έναν φοβερό πάταγο. Άλογα έπεσαν πάνω σε άλογα, θώρακες πάνω σε θώρακες και αίμα πάνω σε ξίφη και ασπίδες. Καβαλάρηδες και άλογα σκορπίζονταν δεξιά-αριστερά, παρασύροντας στην πτώση τους φίλους και εχθρούς. Οι αλαλαγμοί των στρατιωτών μπλέχτηκαν με την κλαγγή των όπλων και τις κραυγές οργής και πόνου.

Το αποτέλεσμα της πρώτης σύγκρουσης δεν εξέπληξε κανέναν. Οι βολές των Τούρκων διήρκεσαν ελάχιστα για να έχουν κάποιο σοβαρό αντίκτυπο. Το κέντρο τους σχεδόν καταπλακώθηκε από την συμπαγή μάζα των κλιβανοφόρων και λωρικάτων του Ρωμανού, οι οποίοι σάρωναν τα πάντα στο πέρασμά τους. Οι Τούρκοι υποχώρησαν γρήγορα για να αποφύγουν τη σφαγή. Οι πτέρυγές τους άντεξαν την πρώτη κρούση, κρατώντας σε απόσταση τους αντιπάλους τους με καταιγισμό βελών, αποφεύγοντας την άμεση εμπλοκή. Σύντομα, ολόκληρη η τουρκική παράταξη άρχισε να υποχωρεί προς τους πρόποδες του Σουφάν, συνεχίζοντας να εξαπολύει βέλη κατά τον καλπασμό.

Ήταν η πρώτη φορά όπου τα δύο στρατεύματα θα εμπλέκονταν σε μάχη μεγάλης κλίμακος, σε ένα πεδίο ιδανικό για την ανάπτυξη ιππικού. Η τακτική του αυτοκρατορικού στρατεύματος δεν διέφερε από εκείνη που χρησιμοποιούσε πάντοτε μέχρι τότε. Βασιζόμενοι στον βαρύτερο οπλισμό τους, οι Έλληνες κρατούσαν την συνοχή της παράταξης, επιδιώκοντας να εμπλακούν γρήγορα σε μάχη εκ του συστάδην με τους ελαφρά οπλισμένους Σελτζούκους. Αυτή η τακτική λειτουργούσε αιώνες τώρα, εναντίον των αραβικών στρατευμάτων, αλλά δεν μπορούσε να βρει εφαρμογή και εναντίον των νέων αντιπάλων τους.

Οι Σελτζούκοι ιππείς αδιαφορούσαν για τη συνοχή του σχηματισμού τους. Συνηθισμένοι στις αιφνιδιαστικές επιδρομές, τις ενέδρες και τις τακτικές παρενόχλησης, υστερούσαν στην μάχη σώματος με σώμα. Η τακτική τους βασιζόταν στις πυκνές, φευγαλέες βολές βελών και την ταχύτητα ελιγμών: έβαλαν από ασφαλή απόσταση, απομακρύνονταν γρήγορα και επέστρεφαν για την επόμενη βολή. Η παρατεταμένη αυτή τακτική μπορούσε εύκολα να οδηγήσει στην απόγνωση έναν αντίπαλο ο οποίος είχε μάθει να μάχεται εκ του συστάδην, αλλά τώρα αντιμετώπιζε έναν εχθρό που δεν μπορούσε καν να αγγίξει. Οι βραδύτεροι Βυζαντινοί ιππείς κατεδίωκαν τους ταχυκίνητους αντιπάλους τους, αδιαφορώντας για τις απώλειες. Κατά την καταδίωξη η συνοχή τους διεσπάτο και τότε οι Σελτζούκοι ανέστρεφαν γρήγορα τα άλογά τους, κύκλωναν την πλησιέστερη μονάδα και την εξολόθρευαν τμηματικά.

Τα κορμιά άρχισαν να ιδρώνουν και να βαραίνουν κάτω από τα αλυσοπουκάμισα και τις αρματωσιές, καθώς τις πύρωνε ο ήλιος. Τα άλογα βαριανάσαιναν και η παράταξη άρχισε να χάνει τη συνοχή της. Είχε φτάσει απόγευμα, χωρίς οι Έλληνες να επιτυγχάνουν την αποφασιστική συμπλοκή που επεδίωκαν. Οι Τούρκοι εξακολουθούσαν να αλωνίζουν αδιάκοπα το ανοικτό πεδίο, αποδυναμώνοντας τα πλευρά τους με καταιγισμούς βελών. Οι αντίπαλοί τους υφίσταντο απώλειες, χωρίς να μπορούν να ανταποδώσουν τα πλήγματα. Η αρχική αισιοδοξία του Ρωμανού παρεχώρησε σταδιακά τη θέση της στην απελπισία. Ήλπιζε πως όταν οι Τούρκοι θα άγγιζαν τους πρόποδες του βουνού δεν θα είχαν άλλη επιλογή παρά να γυρίσουν και να τους αντιμετωπίσουν σε μάχη. Αλλά τότε αντίκρισε μπροστά του τις υπώρειες του Σουφάν: απόκρημνα μονοπάτια και αποξηραμένες ρεματιές, όπου κατέφευγαν οι Τούρκοι - έδαφος ιδανικό για ενέδρα. Γύρισε πίσω και κοίταξε τον αυτοκρατορικό χάρακα να απέχει χιλιόμετρα. Ο ήλιος είχε ήδη αρχίσει να γέρνει και οι άνδρες είχαν εξαντληθεί. Σε μιάμιση-δύο ώρες θα νύχτωνε. Ήταν μάταιο να συνεχίσει. Διέταξε τον τουβάτορα να σαλπίσει υποχώρηση, με τους στρατηγούς να διαδίδουν το σύνθημα για την αναστροφή του μετώπου:

«Μετάλλαξον,  Μετάλλαξον!»

Ο Βρυέννιος και ο Αλυάτης, με τους άνδρες τους διασκορπισμένους να μάχονται μεμονωμένα, είδαν ξαφνικά το αυτοκρατορικό λάβαρο να στρέφει προς τα πίσω. Μέσα στη σύγχυση της κατακερματισμένης μάχης, με τις δρούγγες και τις τούρμες να έχουν χάσει την επαφή μεταξύ τους, κάποιοι εξέλαβαν τη διαταγή σαν ένδειξη ήττας και υποχώρησης. Χωρίς δεύτερη σκέψη έστρεψαν τα άλογά τους, καλπάζοντας στην αντίθετη κατεύθυνση. Ήταν η στιγμή που περίμεναν τρεις από τους εμπλεκόμενους στρατηγούς, κάθε ένας για τους δικούς του λόγους.

Ο Αλπ Αρσλάν, παρακολουθώντας την εξέλιξη της μάχης από τους πρόποδες του λόφου, διέταξε αμέσως την εφεδρεία των 5.000 ιππέων του να σπεύσει προς ενίσχυση των συντρόφων τους, καθώς εκείνοι ανασυγκροτούσαν γρήγορα τις τάξεις τους και ρίχνονταν στην αντεπίθεση, τοξεύοντας τα νώτα των αντιπάλων τους. Ο Ρωμανός σάστισε από την τούρκικη αντίδραση. Πίστευε ότι ο Σουλτάνος είχε προτιμήσει να αποχωρήσει, παρά να διακινδυνεύσει μία ακόμη συμπλοκή. Τώρα δεν είχε άλλη επιλογή παρά να δώσει την αντίθετη ακριβώς διαταγή: παύση της υποχώρησης και άμεση εμπλοκή σε μάχη. Ίσως ήταν η στιγμή που περίμενε. Ίσως…

Η διαδοχή των δύο διαταγών που η μία αναιρούσε την άλλη ήταν η τέλεια συνταγή για την απόλυτη σύγχυση. Ότι είχε απομείνει από εκείνο που οι διοικητές ονόμαζαν «διάταξη μάχης», εξανεμίστηκε σε ένα χάος αμφιβολιών. Άλλοι έστεκαν δίβουλοι προσπαθώντας να κατανοήσουν τι είχε συμβεί και άλλοι τρέπονταν σε φυγή, χωρίς πραγματικά να κινδυνεύουν. Ήταν η στιγμή που η επέμβαση της οπισθοφυλακής του Ανδρόνικου Δούκα θα μπορούσε να είχε σώσει τη μάχη. Αν η διοίκησή του έσπευδε μπροστά, θα έκλεινε τα κενά και θα εγκλώβιζε τον εχθρό ανάμεσα στις δύο γραμμές, παρεμποδίζοντας την οπισθοχώρηση. Και πράγματι, εκείνη ήταν η στιγμή που περίμενε και εκείνος – όχι για να καλπάσει μπροστά, αλλά για να συμβάλλει στην καταστροφή. Διέταξε υποχώρηση, διαδίδοντας σε όλους ότι ο Αυτοκράτορας ήταν νεκρός και η μάχη είχε χαθεί. Τα τούρκικα βέλη άρχισαν να σκοτώνουν τους στρατιώτες πισώπλατα. Κάποιος φώναξε «Οι Τούρκοι μας σφάζουν!» και τα πάντα διαλύθηκαν σε μία πανικόβλητη φυγή.

Η δεξιά πτέρυγα του Αλυάτη έσπασε πρώτη. Όταν οι άνδρες του είδαν την οπισθοφυλακή να εγκαταλείπει τη μάχη, έτρεξαν όλοι να γλυτώσουν από μία σφαγή που στην πραγματικότητα δεν υφίστατο. Ο Βρυέννιος στα αριστερά, βλέποντας το κέντρο του Ρωμανού να αποκόπτεται από τις πτέρυγες, διέταξε αντεπίθεση, αλλά βρέθηκε γρήγορα κυκλωμένος ολόγυρα. Μαχόμενος ανελέητα, κατάφερε να διασπάσει τον εχθρικό κλοιό και να διαφύγει με ελάχιστους από τους άνδρες του.

Το κέντρο του Ρωμανού απέμεινε να μάχεται ολομόναχο, κυκλωμένο από παντού, εναντίον υπεράριθμων αντιπάλων. Οι κατάφρακτοι Καππαδόκες και οι Γερμανοί Βαράγγοι της αυτοκρατορικής φρουράς πούλησαν ακριβά τη ζωή τους, θερίζοντας τους Μαμελούκους ιππείς. Ο ήλιος είχε πλέον δύσει όταν τα τουρκικά βέλη έριξαν νεκρό το άλογο του Ρωμανού. Εκείνος σηκώθηκε όρθιος, συνεχίζοντας τον λυσσώδη, απελπισμένο αγώνα. Οι Βαράγγοι δημιούργησαν γρήγορα έναν προστατευτικό κλοιό με τις τεράστιες ασπίδες τους, σκορπώντας γύρω τους ένα ανόσιο λουτρό αίματος, στοιβάζοντας γύρω τους έναν σωρό από ακρωτηριασμένους και ημιθανείς Τούρκους. Κανείς δεν εγκατέλειψε τη θέση του. Έμειναν όλοι πιστοί μέχρι το αναπόφευκτο τέλος, το οποίο ήλθε μαζί με το σκοτάδι. Ο ίδιος ο Ρωμανός ήταν από τους τελευταίους που έπεσαν. Όχι νεκρός, αλλά αναίσθητος από αιμορραγία, όταν κάποιο ξίφος τον τραυμάτισε βαριά στο χέρι. Ακόμη και τότε, οι πιστοί Βαράγγοι του τον κάλυψαν με τα πτώματά τους, χωρίς να μπορούν να φαντασθούν πόσο πιο ευεργετικό θα ήταν αν τον είχαν αφήσει να πεθάνει στο πεδίο της μάχης.

Το ξημέρωμα της επομένης οι Τούρκοι ανέσυραν το σώμα ενός αναίσθητου πολεμιστή, θαμμένου κάτω από σωρούς πτωμάτων στο επίκεντρο της σφαγής. Υπέθεσαν ότι έπρεπε να είναι ο Αυτοκράτορας και τον οδήγησαν ενώπιον του Σουλτάνου. Κρίνοντας από την κοινή, καταματωμένη πανοπλία του, ο Αλπ Αρσλάν αμφέβαλλε ότι αντίκριζε μπροστά του τον Αυτοκράτορα της Ρωμιοσύνης και ζήτησε αποδείξεις για την ταυτότητά του. Οι Έλληνες αιχμάλωτοι εκλήθησαν να αναγνωρίσουν τον ηγέτη τους και τον προσκύνησαν σύσσωμοι. Ανάμεσα στο καταρρακωμένο πλήθος και ο στρατηγός Νικηφόρος Βασιλάκιος, ο πιστός συμπολεμιστής του Ρωμανού από τις εκστρατείες κάποιου ενδοξότερου, οριστικά χαμένου παρελθόντος, ο οποίος έπεσε με λυγμούς στα γόνατά του.

ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ

Παρά τα όσα έχουν γραφεί, το Ματζικέρτ μπορεί να ονομασθεί μεγάλη εκστρατεία, αλλά όχι και μεγάλη μάχη: οι Τούρκοι απέφευγαν διαρκώς την συμπλοκή, παρασύροντας τον Ρωμανό σε μία άκαρπη καταδίωξη. Η φυγή προεκλήθη εξαιτίας της λανθασμένης κατανόησης της μοιραίας διαταγής του Ρωμανού και την προδοσία του Δούκα. Κατόπιν αυτών ελάχιστοι παρέμειναν στο πεδίο της μάχης για να πολεμήσουν. Ακόμα όμως κι αν ο Αυτοκράτορας δεν είχε προδοθεί από τους στρατηγούς του, ήταν αμφίβολο αν θα επετύγχανε την ολοκληρωτική νίκη που επεδίωκε. Οι Τούρκοι θα κατέφευγαν στην ασφάλεια των δύσβατων περιοχών τους, όπως ακριβώς είχαν πράξει και κατά την πρώτη φάση της μάχης. Έτσι η περίφημη μάχη του Ματζικέρτ θα είχε καταλήξει σαν μία μεθοριακή αψιμαχία.

Ακόμη και οι απώλειες των δύο αντιπάλων ήταν μικρές. Αν και δεν υπάρχουν αναφορές επί τούτου, μπορεί ωστόσο, να γίνει μία πρόχειρη εκτίμηση βάσει των γεγονότων.

·         Οι 20.000 άνδρες του Ταρχανιώτης και του Ουρσέλιου εγκατέλειψαν το Χλιάτ, χωρίς να εμπλακούν σε μάχη.

·         Οι 5.000 της οπισθοφυλακής του Δούκα διέφυγαν ουσιαστικά άθικτοι.

·         Ένα απόσπασμα περίπου 1.000 Κουμάνων μισθοφόρων, είχε αποσκιρτήσει μία μέρα πριν τη μάχη.

·         Η δεξιά πτέρυγα του Αλυάτη, κατά το μεγαλύτερο μέρος, ετράπη σε φυγή.

  Οι απώλειες έπληξαν το κέντρο του Ρωμανού και το μεγαλύτερο μέρος της αριστερής πτέρυγας, άρα ένας αριθμός 10.000 νεκρών και αιχμαλώτων θα ήταν λογικός. Εάν σε αυτόν τον αριθμό προστεθούν και οι απώλειες των σωμάτων του Βασιλάκιου και του Βρυέννιου, κατά τις συμπλοκές της 25ης Αυγούστου, καταλήγουμε σε ένα σύνολο 11.000 ανδρών από μία αρχική δύναμη 50.000. Οι Τουρκικές απώλειες δεν πρέπει να υπερέβαιναν τις 3-4.000.

Παρά την υποβάθμιση που είχε υποστεί ο αυτοκρατορικός στρατός, εξακολουθούσε να αποτελεί μία αξιόμαχη δύναμη, ποιοτικά ανώτερη των Τούρκων. Οι Σελτζούκοι δεν είχαν ισχυρή πολιτική δομή, ήταν απείθαρχοι, διαιρεμένοι σε νομαδικές φυλές και συχνά δεν αναγνώριζαν εξουσία. Αν μετά τον θάνατο του Βασίλειου Β΄ οι Αυτοκράτορες είχαν φροντίσει να διατηρήσουν το επίπεδο του στρατού, τότε ο καινοφανής τουρκικός κίνδυνος θα είχε εξαλειφθεί πριν την γέννησή του. Στα χρόνια που επακολούθησαν την ήττα του Ματζικέρτ, ο βυζαντινός στρατός απέδειξε επανειλημμένα την ικανότητά του να κατανικά τον σελτζουκικό στρατό, ο οποίος εξάλλου, υπολειπόταν έναντι του αραβικού, τον οποίο η Αυτοκρατορία είχε συντρίψει στην Μικρά Ασία.

μπραβο Θανο πολυ καλη δουλεια