€πιβίωση στην κρίση

Είναι ασφαλείς οι καταθέσεις μου στην τράπεζα; Σε περίπτωση χρεοκοπίας προστατεύεται ο κοινός λογαριασμός που έχω με τη σύζυγό μου; Τι μπορώ να κάνω με τη δόση του δανείου μου;

1. Ποιο είναι το νέο ελάχιστο εγγυημένο ποσό των καταθέσεων;
Mε τη νομοθετική ρύθμιση που κατατέθηκε την περασμένη εβδομάδα στη Βουλή, το ελάχιστο εγγυημένο όριο των καταθέσεων αυξήθηκε από τα 20.000 ευρώ στα 100.000 ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι σε περίπτωση χρεοκοπίας μιας τράπεζας, εάν ένας καταθέτης διατηρεί αποταμιεύσεις ύψους 100.000 ευρώ, θα λάβει ολόκληρο το ποσόν της αποταμιεύσεώς του.

2. Για πόσα χρόνια ισχύει η εγγύηση των καταθέσεων;
Σύμφωνα με τη ρύθμιση, τουλάχιστον για τα επόμενα τρία χρόνια το ελληνικό Δημόσιο θα παρέχει εγγύηση στις τραπεζικές καταθέσεις έως το ύψος των 100.000 ευρώ.

3. Η εγγύηση καλύπτει όλες τις μορφές κατάθεσης; Ακόμη και τα επενδυτικά προϊόντα;
Σύμφωνα με τον υπουργό Οικονομίας Γ. Αλογοσκούφη, η εγγύηση καλύπτει όλες τις μορφές των καταθέσεων, ακόμη και τις προθεσμιακές ή τα repos, τα οποία αποτελούν μορφή κατάθεσης. Όμως, εξαιρούνται τα επενδυτικά προϊόντα, όπως είναι τα ομόλογα, τα αμοιβαία ή τα επενδυτικά ασφαλιστικά προγράμματα μέσω τραπεζών. Τα εν λόγω προϊόντα δεν λογίζονται ως καταθέσεις και επομένως δεν υπάγονται στις εγγυήσεις που αφορούν τις καταθέσεις.

4. Τι γίνεται στην περίπτωση που κάποιος διατηρεί λογαριασμούς σε περισσότερες (δύο, τρεις ή τέσσερις) από μία τράπεζες;
Οι επιστροφές των αποταμιεύσεων δίνονται με την εξής λογική: ανά αποταμιευτή και ανά τράπεζα. Δηλαδή, εάν κάποιος έχει 100.000 ευρώ σε μια τράπεζα και 100.000 ευρώ σε μια άλλη, τότε σε περίπτωση χρεοκοπίας και των δύο τραπεζών τα συνολικά χρήματα που θα επιστραφούν στον δικαιούχο θα είναι 200.000 ευρώ. Αν ο ίδιος δικαιούχος διατηρούσε καταθέσεις 80.000 ευρώ και σε μια τρίτη τράπεζα, τότε η συνολική επιστροφή θα έφθανε τα 280.000 ευρώ.

5. Τι γίνεται εάν στην ίδια τράπεζα έχω περισσότερους από έναν λογαριασμό;
Σε αυτήν την περίπτωση οι λογαριασμοί χάνουν ουσιαστικά την αυτοτέλειά τους και η εγγύηση ισχύει για το συνολικό ποσό των αποταμιεύσεων. Δηλαδή, εάν και οι τρεις λογαριασμοί στο ίδιο πιστωτικό ίδρυμα φθάνουν το ποσό των 100.000 ευρώ, τότε η αποζημίωση του δικαιούχου είναι 100.000 ευρώ. Εάν το ποσό και των τριών λογαριασμών ήταν μεγαλύτερο, πάλι 100.000 ευρώ θα ήταν η αποζημίωση.

6. Τι γίνεται στην περίπτωση που ένα ζευγάρι διατηρεί έναν κοινό λογαριασμό και στην ίδια τράπεζα ο ένας από τους δύο διατηρεί και έναν προσωπικό λογαριασμό; Πώς καλύπτεται η αποζημίωση σε αυτήν την περίπτωση;
Και σε αυτήν την περίπτωση η εγγύηση ισχύει για το συνολικό ποσό των καταθέσεων. Δηλαδή, εάν ο κοινός λογαριασμός για το ζευγάρι είναι 100.000 ευρώ και ο προσωπικός στο ίδιο πιστωτικό ίδρυμα 50.000 ευρώ, το ποσόν της αποζημίωσης θα είναι 100.000 ευρώ.

7. Εάν στην ίδια τράπεζα που διατηρώ καταθετικό λογαριασμό έχω πάρει και στεγαστικό δάνειο, τότε τι ισχύει;
Η αποζημίωση συμψηφίζεται με τυχόν υποχρεώσεις του καταθέτη προς την τράπεζα. Δηλαδή, αν κάποιος έχει καταθετικό λογαριασμό σε μια τράπεζα που χρεοκόπησε και παράλληλα έχει πάρει στεγαστικό δάνειο 100.000 ευρώ, τότε θα υπάρξει συμψηφισμός με τις αποταμιεύσεις. Πρώτα θα αφαιρεθούν οι δόσεις που έχει πληρώσει ο δανειολήπτης για το στεγαστικό και το καθαρό υπόλοιπο σε σχέση με τις αποταμιεύσεις θα επιστραφεί.

8. Τι ισχύει στις περιπτώσεις που ένας λογαριασμός είναι σε ευρώ και ένας άλλος σε ξένο νόμισμα, ελβετικό φράγκο, γεν κ.λπ.;
Η εγγύηση παρέχεται ανά τράπεζα και ανά πρόσωπο και όχι ανά νόμισμα. Είτε ο καταθέτης έχει λογαριασμό σε ελβετικά φράγκα και ευρώ είτε σε γεν και ευρώ ή γεν και καθόλου ευρώ, θα λάβει την εγγύηση των 100.000 ευρώ.

9. Υπάρχει κάποια μορφή κατάθεσης (προθεσμιακή κ.λπ.) που να είναι ασφαλέστερη από την άλλη;
Από τη στιγμή που η νομοθετική ρύθμιση των 100.000 ευρώ καλύπτει όλες τις μορφές των καταθέσεων, τότε όλοι οι λογαριασμοί είναι ασφαλείς. Από εκεί και πέρα, ως γνωστόν, σημαντικό ρόλο παίζει το επιτόκιο της κατάθεσης. Ο λογαριασμός όψεως που πολλές φορές αποτελεί και λογαριασμό μισθοδοσίας έχει πάντα χαμηλότερο επιτόκιο από εκείνον του ταμιευτηρίου, ενώ ο αποταμιευτικός έχει χαμηλότερο επιτόκιο από τον προθεσμιακό λογαριασμό. Κατά συνέπεια, αν κάποιος πέρα από την ασφάλεια θέλει να έχει και τις μέγιστες δυνατές αποδόσεις, ο προθεσμιακός λογαριασμός κρίνεται η καλύτερη λύση.

10. Η εγγύηση των 100.000 ευρώ καλύπτει και τις ξένες τράπεζες που λειτουργούν στην Ελλάδα ή μόνο τις ελληνικές;
Σύμφωνα με τον υπουργό Οικονομίας, όλες οι τράπεζες που δέχονται καταθέσεις στη χώρα μας έχουν παράλληλα και εγγύηση γι’ αυτές τις καταθέσεις, ήτοι 100.000 ευρώ. Αυτό που διαφοροποιεί τα πράγματα είναι η χώρα στην οποία υπάγονται. Για τις τράπεζες που έχουν έδρα σε χώρες εντός της Ε.Ε. οι καταθέτες υπάγονται στο τραπεζικό σύστημα καταθέσεων της εν λόγω χώρας. Οσον αφορά τις τράπεζες χωρών εκτός Ε.Ε., οι καταθέτες θα λάβουν ένα ποσόν εφόσον είναι μικρότερο από το θεσμοθετημένο στην Ελλάδα όργανο, δηλαδή από το Ταμείο Εγγύησης Καταθέσεων, και τα υπόλοιπα χρήματα θα τα λάβουν από τη χώρα την οποία η τράπεζα έχει ως έδρα της.

Τα οφέλη από τη μείωση των επιτοκίων

Το τελευταίο χρονικό διάστημα πολύς λόγος έχει γίνει και για τη μείωση των επιτοκίων με στόχο την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης. Ποια θα είναι τα οφέλη για τους δανειολήπτες και τι γίνεται στην περίπτωση που το δάνειο δεν είναι συνδεδεμένο με το επιτόκιο του ευρώ;

- Τι σημαίνει για τον δανειολήπτη η μείωση των επιτοκίων που ανακοίνωσε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα για την αντιμετώπιση της κρίσης;
Σημαίνει σημαντική «ανάσα» από τον Νοέμβριο στη δόση του δανείου, εφόσον το επιτόκιο του στεγαστικού δανείου είναι συνδεδεμένο με το επιτόκιο της ΕΚΤ, που υποχώρησε κατά 0,50%. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΤτΕ, από το σύνολο των στεγαστικών δανείων, περί τα 76 δισ. Ευρώ, το 30%, δηλαδή 22,8 δισ. Ευρώ, αποτελούν στεγαστικά δάνεια με κυμαινόμενο επιτόκιο. Για παράδειγμα:

- Εστω ένας δανειολήπτης με στεγαστικό δάνειο 200.000 ευρώ και διάρκεια αποπληρωμής τα 25 έτη πληρώνει σήμερα με επιτόκιο 5% (ΕΚΤ 4,25% + 0,75 μονάδας) μηνιαία δόση 1.170 ευρώ. Από την 1η Νοεμβρίου που ισχύουν τα νέα επιτόκια η δόση του μειώνεται κατά 48 ευρώ, δηλαδή στα 1.122 ευρώ.

- Εάν το δάνειό μου δεν είναι συνδεδεμένο με το επιτόκιο του ευρώ, τι άλλο μπορώ να κάνω;
Επαναδιαπραγμάτευση των όρων του δανείου, μεταφορά υπολοίπου ή ακόμη και αλαλλαγή από κυμαινόμενο σε σταθερό επιτόκιο και επιμήκυνση της διάρκειας του δανείου είναι ορισμένα από τα «εργαλεία» που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε για να αντιμετωπίσετε τις επιπτώσεις της κρίσης. Δηλαδή:

- Η πρώτη κίνηση τακτικής είναι η επαναδιαπραγμάτευση των όρων δανεισμού με την τράπεζα από την οποία πήρατε το δάνειο. Εάν η τράπεζα δεν προχωρήσει σε μείωση του επιτοκίου ή σε σταθεροποίησή του στα σημερινά επίπεδα, τότε ο δανειολήπτης μπορεί να αξιοποιήσει τα προγράμματα μεταφοράς υπολοίπου ή συγκέντρωσης οφειλών και να αποπληρώσει τα χρέη του με πιο ανταγωνιστικούς όρους.

- Μια λύση για το στεγαστικό δάνειο είναι η μετατροπή του από κυμαινόμενο σε σταθερό, ώστε να αποφύγει τις διακυμάνσεις του euribor. Ομως, από την προηγούμενη εβδομάδα οι τράπεζες άνοιξαν νέο χορό αύξησης των σταθερών επιτοκίων, σπάζοντας ακόμη και το φράγμα του 7%. Ακόμη και σε αυτήν την περίπτωση επομένως ο δανειολήπτης ναι μεν θα εξασφαλίσει μια περίοδο σταθερότητας, θα κληθεί δε να πληρώσει τουλάχιστον 1.100 ευρώ τον μήνα από 850 ευρώ που πλήρωνε μέχρι τώρα.

- Να μεταφέρει το δάνειό του σε άλλο πιστωτικό ίδρυμα αναζητώντας χαμηλότερο επιτόκιο. Αυτό είναι ένα πρακτικό μέτρο σε ό,τι αφορά τα καταναλωτικά δάνεια και τις πιστωτικές κάρτες. Ωστόσο, στην πλειονότητα των νέων συμβάσεων στεγαστικών δανείων υπάρχει ρήτρα «απαγόρευσης» μεταφοράς, προκειμένου η τράπεζα να διασφαλίσει ότι μετά τη λήξη της σταθερής περιόδου ο πελάτης δεν θα αναζητήσει καλύτερη προσφορά σε άλλο πιστωτικό ίδρυμα.