Δεν μπορεί να μεγαλώσει ακούγοντας διαρκώς γύρω του «μη» και «μη». Αντίθετα, έχει ανάγκη από ένα περιβάλλον που θα του δώσει την ευκαιρία να εξερευνήσει τον κόσμο με ασφάλεια καθώς κι από τα ερεθίσματα που θα του επιτρέψουν να κατακτήσει ένα-ένα τα στάδια της ανάπτυξης.
Της Φλώρας Κασσαβέτη με τη συνεργασία της Μαντώς Κουρετζή, παιδαγωγού-νηπιαγωγού, εμψυχώτριας θεατρικού παιχνιδιού, ειδικής σε θέματα αισθητικής αγωγής, του Δημήτρη Κρητικού, εκπαιδευτικού M.A. in education, και του ΚΕΠΠΑ, Κέντρο Πρόληψης Παιδικών Ατυχημάτων.
Κάποιοι γονείς αποφασίζουν ότι με τον ερχομό του παιδιού τους δε θα αλλάξουν τίποτα μέσα στο σπίτι. Το ίδιο έκαναν και η Μαίρη με τον Σάκη. «Αποφασίσαμε ότι δε θα αλλάξουμε τίποτα. Αυτό είναι το σπίτι μας και η Μαρίνα πρέπει να μάθει από την αρχή τι μπορεί να αγγίζει και τι όχι.» Σύντομα όμως συνειδητοποίησαν ότι όλη τη μέρα έτρεχαν πίσω από τη μικρή φωνάζοντας «Μην το αγγίζεις αυτό!».
Το παιδί έχει ανάγκη να νιώθει άνετα μέσα στο σπίτι, όπως ακριβώς και οι γονείς του. Σύμφωνα, εξάλλου, με τους ειδικούς, στόχος μας δεν πρέπει να είναι να περιορίσουμε το μικρό παιδί, αλλά να εξασφαλίσουμε ένα χώρο που να ικανοποιεί αποτελεσματικά όχι μόνο τις δικές μας ανάγκες αλλά και τις φυσιολογικές ανάγκες του παιδιού για παιχνίδι, κίνηση και πειραματισμό. Και όταν οι ανάγκες του παιδιού έρχονται σε αντίθεση με τις ανάγκες των γονιών του, ο κανόνας λέει ότι οι γονείς πρέπει προσαρμοστούν. Μην ξεχνάτε ότι μετά την ηλικία των 3 τα παιδιά καλό θα είναι να παίζουν εκτός σπιτιού. Θυμηθείτε: Τα παιδιά δεν παραμένουν μικρά για μια ζωή! Λοιπόν, για λίγο καιρό οι ανάγκες τους πρέπει να έρχονται πρώτες.
Οι συνθήκες μέσα στο σπίτι, επομένως, επιβάλλεται να αλλάξουν και να διαμορφωθούν ανάλογα με τις ανάγκες και τις «διαστάσεις» του παιδιού, ειδικά τα τρία πρώτα χρόνια της ζωής του.
Τα 5 must
Λειτουργικότητα
Τάξη
Δημιουργική απασχόληση
Ερεθίσματα
Ασφάλεια
Σπίτι προσαρμοσμένο στις διαστάσεις του!
Ο χώρος του σπιτιού καλό είναι να διαμορφωθεί έτσι ώστε όχι μόνο να λειτουργεί ικανοποιητικά για το παιδί, αλλά να μπορεί και το παιδί να λειτουργήσει ικανοποιητικά μέσα σε αυτόν. Αν προσαρμόσουμε το περιβάλλον στις ανάγκες και στις διαστάσεις του παιδιού, το βοηθάμε να αυτονομηθεί πιο γρήγορα.
Φροντίστε, λοιπόν:
Να μπορεί το παιδί να φτάσει με ευκολία τα περισσότερα από τα παιχνίδια του.
Να υπάρχουν χαμηλές κρεμάστρες ή γάντζοι στον τοίχο του δωματίου του, για να μπορεί να φτάσει τα ρούχα, τις πιτζάμες, το μπουφάν και το σκουφάκι του.
Να φυλάτε σε συγκεκριμένο σημείο -προσιτό για το παιδί- τα παπούτσια του, ώστε να μπορεί να τα βρει.
Να υπάρχει ένα στέρεο σκαμπό στο μπάνιο, ώστε να μπορεί να ανεβαίνει για να πλύνει τα χεράκια του, και μια πετσέτα κρεμασμένη χαμηλά, για να μπορεί να τα σκουπίσει.
Να έχετε το γιογιό σε συγκεκριμένη θέση, για να μπορεί να το βρει εγκαίρως όταν χρειαστεί.
Να υπάρχει καρεκλάκι που να μπορεί να προσαρμοστεί ανάλογα με το ύψος του παιδιού, για να φάει άνετα μόνο του μαζί σας στο τραπέζι (ακόμα κι αν λερώνεται).
Να υπάρχει μια πλαστική συρταριέρα μέσα στο δωμάτιο που να μπορεί να ανοίξει χωρίς να κινδυνεύουν τα χεράκια και χάρτινες, υφασμάτινες ή πλαστικές κούτες για να βάζει μέσα πράγματα. Μπορείτε, μάλιστα, να κολλήσετε σε αυτά και ταμπέλες με φωτογραφίες με το περιεχόμενό τους, ώστε να μάθει το παιδί το μηχανισμό της ταξινόμησης.
Να υπάρχει κάπου μέσα στο σπίτι ένα χαμηλό τραπεζάκι με παιδικές καρεκλίτσες. Εκεί, θα μπορεί να φτιάξει το παιδί τα πρώτα παζλ αλλά και να καθίσει να φάει μαζί με άλλα συνομήλικα παιδάκια.
Παίξτε το παιχνίδι των εντολών!
Οι περισσότεροι γονείς που έχουν 2χρονα παιδάκια αναφέρουν πόσο δύσκολο είναι να διατηρούν το σπίτι τακτοποιημένο κατά τη διάρκεια της ημέρας. Η τάξη όμως είναι απαραίτητη για τα μικρά παιδιά. Η σταθερή και συγκεκριμένη θέση των πραγμάτων μέσα στο σπίτι όχι μόνο βοηθάει το παιδί να γνωρίσει καλύτερα τον κόσμο γύρω του, αλλά το κάνει να νιώθει μεγαλύτερη ασφάλεια, καθώς το περιβάλλον γίνεται προβλέψιμο, πράγμα που αρέσει στα μικρά παιδιά.
Επίσης, ενισχύει τη μνήμη του και το βοηθά να λειτουργήσει και το ίδιο πιο αποτελεσματικά. Εφόσον το παιδί γνωρίζει τη θέση των περισσότερων πραγμάτων μέσα στο σπίτι, θα μπορείτε να παίξετε και το παιχνίδι των εντολών που είναι μια εξίσου σημαντική αναπτυξιακή δραστηριότητα. Μπορείτε να πείτε, για παράδειγμα, στο μικρό σας: «Φέρε απ’ το συρτάρι της ντουλάπας τις άσπρες κάλτσες του μπαμπά.» Γι’ αυτό, είναι σκόπιμο βασικά πράγματα, που μάλιστα χρησιμοποιείτε καθημερινά, να έχουν συγκεκριμένη θέση. Δε χρειάζεται φυσικά να υπερβάλλετε. Καλό είναι, μάλιστα, να αφήνετε το παιδί να παρεμβαίνει στο δωμάτιό του.
Όσο για τα παιχνίδια, προτιμήστε να μην τα έχετε όλα έξω και διάσπαρτα μέσα στο χώρο, γιατί είναι πολύ πιθανό το παιδί να πάψει να τους δίνει σημασία. Αφήστε εκείνα με τα οποία το παιδί παίζει περισσότερο και αποσύρετε τα υπόλοιπα. Μετά από λίγο καιρό, εμφανίστε τα πάλι, καθώς είναι πολύ πιθανό να κεντρίσουν εκ νέου το ενδιαφέρον του παιδιού.